Кортрэйк

Кортрэйк (нідэрл.: Kortrijk, з.-флам.: Kortryk, Kortrik, Kortriek, фр.: Courtrai) — гістарычны горад у бельгійскай правінцыі Заходняя Фландрыя, на скрыжаванні ракі Ліс (Лее) і канала Лее-Шэльда. Насельніцтва - 75100 жыхароў (2010). Уваходзіць у склад франка-бельгійскай агламерацыі Вялікі Ліль.

Гісторыя

Горад вырас з рымскага паселішча Картарыякум (Cortoriacum), у якім у VII стагоддзі прапаведаваў Святы Элігій. Заснаваная ім капліца ў Сярэднявеччы была перабудавана ў царкву св. Марціна, якая славіцца наборам з 48 званоў. У IX стагоддзі фландрскі граф Болдуін II ўмацаваў горад на выпадак нападу нарманаў. У Сярэднія стагоддзі Кортрэйк - адзін з квітнеючых цэнтраў суконнай прамысловасці Фландрыі.

Вакол Кортрэйка ў Сярэднія вякі адбылося некалькі важных бітваў, найбольш знакамітая з якіх Бітва залатых шпор 1302, падчас якой дрэнна ўзброенае апалчэнне гараджан і ткачоў ўшчэнт разбіла рыцарскіх кавалерыю французскага караля. У 1382 годзе падчас чарговай вайны з фламанцамі кароль Францыі Карл VI захапіў і разрабаваў горад. У наступны раз французам атрымалася авалодаць Кортрэйкам толькі падчас Дэвалюцыйнай вайны 1667-1668 гг., Аднак па Німвегенскім міры 1678 горад быў вернуты ў склад Іспанскіх Нідэрландаў. Ізноў захоплены і анэксаваны Францыяй падчас Рэвалюцыйных войнаў (1793 г.), пазней у 1815 годзе ўвайшоў у склад Аб’яднанага каралеўства Нідэрландаў, а пасля аддзялення ад яго ў 1830 годзе Бельгіі - у склад апошняй.

Кортрэйк граў стратэгічную ролю ў абедзвюх сусветных войнах, пасля разбурэнняў якіх яго гістарычныя помнікі былі старанна адноўлены. Акрамя згаданай царквы св. Марціна, цікавасць уяўляе царква Маці Божай (1191-1211) з капэлай графаў фландрскіх, якую ўпрыгожваюць сярэднявечная статуя св. Кацярыны і «Крыжаўздывіжанне» ван Дэйка. Суседняе бефруа са статуяй бога гандлю ўваходзіць у лік помнікаў Сусветнай спадчыны, роўна як і мясцовы бегінаж.

Літаратура

• БЭ ў 18 тамах. Т.8, Мн., 1999, С.423