Паган (горад)

У гэтага паняцця ёсць і іншыя значэнні, гл. Паган.

Паган, або Баган (бірм.: ပုဂံ) — горад у цэнтральнай М’янме, адметны гістарычнымі каштоўнасцямі. У 2019 г. быў уключаны ў спіс сусветнай спадчыны ЮНЕСКА.

Геаграфія

Паган месціцца на левым беразе ракі Іравадзі за 145 км на паўднёвы ўсход ад Мандалая, у склад рэгіёна якога ўваходзіць. Наваколле ўяўляе сабою сухую раўніну з рэдкімі ўзвышшамі. Тым не меней, раён вакол Пагана — актыўная сейсмічная зона з частымі землятрусамі.

Клімат трапічны з сезонным ваганнем тэмператур ад +23°C да +32°C. З ліпеня да кастрычніка працягваецца вільготны сезон мусонаў.

Гісторыя

Паган быў заснаваны ў II ст. і пераўтварыўся ў важны палітычны цэнтр пасля 849 г., калі яго валадаром стаў П’інб’я Мінта. Яго праўнук Анаўрахта Мінсаў заснаваў вялікую імперыю. У гады дамінавання Паганскай дзяржавы горад хутка павялічваўся і стаў асяроддзем будысцкага дойлідства. За 250 гадоў мясцовыя насельнікі ўзвялі болей за 10 тысяч культавых помнікаў. Тут жылі і працавалі манахі і філосафы не толькі з тэрыторыі М’янмы, але таксама Індыі, Камбоджы і Шры-Ланкі.

У другой палове XIII ст. Паганская дзяржава была разбурана ў выніку нашэсцяў манголаў. Сам горад не пацярпеў, аднак большасць жыхароў пакінула яго. У наступныя стагоддзі ён заставаўся цэнтрам пілігрымак. Тут нават працягвалі будаваць новыя храмы і ступы, але ўжо без папярэдняга размаху.

У нашы дні Паган з’яўляецца асноўнай славутай мясцінай М’янмы. Асноўная галіна эканомікі — сфера абслугоўвання, асабліва гандаль і турызм. У горадзе працуе некалькі прадпрыемстваў па вытворчасці сувеніраў і будаўнічых матэрыялаў.

Літаратура

• Паган // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш.. — Мн.: БелЭн, 2000. — Т. 11: Мугір — Паліклініка. — С. 475. — 560 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0188-5 (т. 11), ISBN 985-11-0035-8.

Спасылкі

• Temples Of Bagan, Myanmar - WorldAtlas
• BAGAN DISASTER RISK MANAGEMENT PLAN
• The Origins of Bagan: New Dates and Old Inhabitants