Аўкштадварыс

Аўкшта́дварыс[1] (літ.: Aukštadvaris, традыцыйная беларуская назва — Высокі Двор) — мястэчка ў Тракайскім раёне Вільнюскага павета Літвы. Цэнтр Аўкштадварыскай сянюніі. Размешчана на рацэ Вяркне, за 30 км на захад ад Тракая. Насельніцтва на 2001 год — 977 чалавек.

Гісторыя

Вялікае Княства Літоўскае

Першы пісьмовы ўспамін пра Высокі Двор датуецца 1518 годам. У гэты час ён уваходзіў у склад Троцкага павета Троцкага ваяводства.

9 жніўня 1569 года Высокі Двор атрымаў статус мястэчка. У 1628 годзе тут заснавалі кляштар дамініканцаў.

Пад уладай Расійскай імперыі

У выніку трэцяга падзелу Рэчы Паспалітай у 1795 годзе Высокі Двор апынуўся ў складзе Расійскай імперыі, у Троцкім павеце Віленскай губерні.

Па здушэнні вызваленчага паўстання (1830—1831) у 1832 годзе расійскія ўлады ліквідавалі кляштар дамініканцаў, а касцёл перабудавалі ў маскоўскім стылі пад царкву Урадавага сінода Расійскай імперыі. Каля 1895 года ў мястэчку было 28 будынкаў.

У 1907—1913 гадах у Высокім Двары паводле праекту архітэктара Антонія Філіповіча-Дубовіка збудавалі новы касцёл.

Найноўшы час

Пасля польска-літоўскіх баёў і падпісання пагаднення паміж міжваеннай Польскай Рэспублікай і Літвой у 1919 годзе Высокі Двор апынуўся ў складзе Літвы. У часы Другой сусветнай вайны з чэрвеня 1941 да 1944 года мястэчка знаходзілася пад акупацыяй Трэцяга Рэйха.

Насельніцтва

• XIX стагоддзе: ~1895 год — 634 чал., з іх 386 каталікоў, 41 праваслаўны, 8 евангелістаў, 194 іўдзеі і 5 мусульман[2]
• XXI стагоддзе: 2001 год — 977 чал.

Славутасці

• Касцёл Божага Цела (1913)
• Касцёл Святога Дамініка і кляштар дамініканцаў (1667)
• Могілкі хрысціянскія
• Сядзіба Малеўскіх (1837)

Галерэя

• Краявіды Высокага Двара
• Кляштар дамініканцаў
• Кляштар, брама
• Сядзіба
• Касцёл Божага Цела

Зноскі

1. ↑ Напісанне ў адпаведнасці з ТКП 187-2009 (03150) «Спосабы і правілы перадачы геаграфічных назваў і тэрмінаў Літоўскай Рэспублікі на беларускую мову»
2. ↑ Krzywicki J. Wysoki Dwor (4) // Słownik geograficzny… T. XIV. — Warszawa, 1895. S. 129.

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Аўкштадварыс
• Высокі Двор на сайце Radzima.org