Гослар

Го́слар (ням.: Goslar, н.-ням.: Goslär) — горад у Германіі, у зямлі Ніжняя Саксонія. Размешчаны на поўдзень ад Браўншвайга, каля падножжа горнага масіва Гарц. Адміністрацыйны цэнтр аднайменнага раёна. Насельніцтва складае 41 455 чалавек (на 31 снежня 2009 года)[1]. Горад займае плошчу 92,58 км². Падзелены на 12 гарадскіх раёнаў.

Гісторыя

Заснаваны ў X стагоддзі як паселішча рудакопаў, якія здабывалі срэбра і медзь. Першыя згадкі пра Гослар як пра пфальц адносяцца да 1005—1015 гадоў. У сярэдзіне XI стагоддзя госларскі пфальц становіцца адной з асноўных рэзідэнцый германскіх імператараў. У XI — пачатку XIII стагоддзя ў Гослар засядалі 23 рэйхстагі. У 1219 годзе Гослару былі нададзены гарадскія прывілеі. З 1290 года Гослар — вольны імперскі горад. З пачатку XIV стагоддзя член Ганзы. У 1528 годзе у Гослары праведзена Рэфармацыя. У 1552 годзе адышоў да Браўншвайга. Пасля акупацыі ў 1632 годзе ў час Трыццацігадовай вайны 1618—1648 гадоў шведскімі войскамі прыйшоў у эканамічны заняпад. У 1728 і 1780 моцна пацярпеў ад пажараў. У 1802—1803 далучаны да Прусіі, у 1807 — да каралеўства Вестфалія, у 1815 — да Гановера, у 1866 — ізноў да Прусіі. З 1945 года ў брытанскай зоне акупацыі, з 1946 года ў складзе зямлі Ніжняя Саксонія[2].

Дэмаграфія

Славутасці

У цэнтры горада з прамавугольнай планіроўкай, унутры часткова захаваных гарадскіх сцен з вежамі і брамай («Шырокая брама», 16 ст.) размешчаны: ансамбль імператарскага пфальца (11-13 стст.; рэканструяваны ў 1868-1879; парадная зала — 1082; капэла Св. Ульрыха — пач. 12 ст.; цяпер музей), сабор[de] (11 ст.), рыначная плошча з Ратушай (кан. 15 — пач. 16 стст.; цяпер музей) і царквой Святых Казьмы і Даміяна[de] (1151). Таксама захаваліся: раманскія цэрквы — Нойверккірхэ[de] (2-я пал. 12 ст. — 1220-я гг.), Франкенбергкірхэ[de] (12 ст., перабудавана каля 1500 года), Св. Якава Старэйшага[de] (1073, перабудавана каля 1500); шматлікія фахверкавыя дамы 15—19 стст. (у т.л. «Дом манахаў»[de], 1528, з 1978 Музей сучаснага мастацтва). Іншыя музеі: гарадскі[de], позняй сярэднявечнай гісторыі (у вежы Цвінгер[de], 1517-1524). Фантан Марктбрунен[de] з імперскім арлом (12—14 стст.)[2].

Каля Гослар — рудні ў Рамельсбергу, праца ў якіх вялася з 968 па 1988 (цяпер музей). Гістарычная частка Гослара разам з руднямі ў Рамельсбергу ўключана ў спіс Сусветнай спадчыны[2].

• «Шырокая брама»
• Імператарскі пфальц
• Капэла Святога Ульрыха
• Госларскі сабор[de]
• Госларская ратуша
• Нойверккірхэ[de]
• Франкенбергкірхэ[de]
• Царква Святога Якава Старэйшага[de]
• «Дом манахаў»[de]
• Госларскі музей[de]
• Цвінгер[de]
• Фантан Марктбрунен[de]

Вядомыя асобы

• Гельмальд — хрысціянскі місіянер, аўтар «Славянскай хронікі»
• Генрых IV (1050—1106) — імператар Свяшчэннай Рымскай імперыі
• Морыц Саксонскі (1696—1750) — французскі палкаводзец
• Хрысціян Вільгельм фон Дом (1751—1820) — гісторык, пісьменнік і дыпламат, яго імя носіць гарадская гімназія.
• Альберт Німан (1834—1861) — аптэкар і хімік
• Эрнст Пістула (1906—1944) — баксёр
• Дзітэр Цэхлін (1926—2012) — піяніст
• Зігмар Габрыэль (нар. 1959) — палітык
• Ааран Гант (нар. 1986) — футбаліст

Зноскі

1. ↑ LSN-Online, die größte regionalstatistische Datenbank Deutschlands Архівавана 6 лютага 2016.
2. 1 2 3 Гослар // Большая российская энциклопедия : [в 35 т.] / гл. ред. Ю. С. Осипов. — М. : Большая Российская энциклопедия, 2004—.

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Гослар
• Афіцыйная старонка