Дняпроўскі раён (Кіеў)

Дняпроўскі раён (укр.: Дніпровський район) — раён у горадзе Кіеве, на Левым беразе Дняпра. Утвораны ў 1969 годзе. Орган улады - Дняпроўскага раёна ў г. Кіеве савет, размешчаны па адрасе: г. Кіеў, бульвар Працы, 1/1. Старшыні: 1991—2006 — Шэўчук А. С., 2006—2009 — Сотнікаў А. Н., 2009—2010 — Мысоўская О. Ю. Дняпроўскі райсавет ліквідаваны Кіеўскім гарсавет ў 2010 годзе. Афіцыйны друкаваны орган Дняпроўскага раёна - газета «Дняпроўскія навіны».

Гісторыя

У часы Кіеўскай Русі і Польска-Літоўскай дзяржавы на тэрыторыі раёна былі Загарадныя зямлі кіеўскіх манастыроў і Слабодкі пры іх - Мікольская і Васкрасенская, а таксама вёскі.

Пазней гэтыя старажытныя землі ўваходзілі ў склад Браварскай, потым - Мікольскай-Слабадской валасцей Асцерскага павета Чарнігаўскай губерні. У 1927 г. тэрыторыя перайшла ў падпарадкаванне Кіеўскага гарсавета, а ў 1932 годзе ўвайшла ў склад Пятроўскага (Падольскага) раёна Кіева.

У 1935 годзе на базе зямель пасёлкаў Асакаркі, Пазнякі, Быкоўня, Аварыйнага, хутароў Чырвонага і імя Т. Шаўчэнкі, былых слабод Мікольскай, Сталовай, Васкрасенскай і Прадгарадской быў створаны Дарніцкі раён.

Згодна з Указам Прэзідыума Вярхоўнага Савета УССР са складу Дарніцкага раёна горада 23 мая 1969 быў вылучаны Дняпроўскі раён. У склад новага раёна адышлі тэрыторыі на поўнач ад Браварскага праспекта. Пры змене тэрыторыі раёнаў, якія адбыліся ў сувязі з утварэннем 1988 Ватуцінскага і Харкаўскага раёнаў горада, да Дняпроўска раёна адышлі Русанаўка, Соцгорад, ДВРЗ і Старая Дарніца. Вось Дняпроўскага ў новаствораны Ватуцінскі раён адышлі Лясны масіў, Быкоўня, Кулікова, Выгуроўшчына-Траешчына.

Падчас адміністрацыйна-тэрытарыяльнай рэформы горада 2001 г. тэрыторыя раёна зведала пэўныя змены, у прыватнасці, у склад раёна адышла тэрыторыя на поўнач ад чыгункі Кіеў-Нежын, у тым ліку Беразнякі і Ліскі.

У тым жа 2001 годзе, Дняпроўскім раённым у горадзе Кіеве саветам быў заснаваны друкаваны орган Дняпроўскага раёна газету «Дняпроўскія навіны»[1].

Геаграфія

З заходняга боку раён мяжуе з правым берагам Дняпра, з паўночнага боку абмежаваны праспектам Генерала Ватуціна, з усходняга боку вуліцай Браціслаўскай, а з поўдня чыгункай Нежынскага накірунка.

У Дняпроўскі раён уваходзяць кіеўскія мясцовасці Радужны масіў, Васкрасенка, Труханаў востраў, Гідрапарк, Левабярэжны масіў, Мікольская Слабодка, Камсамольскі масіў, Соцгорад, Русанаўка, Беразнякі, Старая Дарніца, Ліскі і ДВРЗ.

Прыродна-запаведны фонд

На тэрыторыі Дняпроўскага раёна г. Кіева размешчаны наступныя аб’екты прыродна-запаведнага фонду (ПЗФ):

• Група дрэў бука ляснога ў парку Перамога (праспект Ввызваліцеляў)
• Узроставы велізарны асобны тапаля чорнага ва ўрочышчы Гидропарк (астатак пойменнага лесу, якім была пакрыта гэтая мясцовасць) вышынёй 27 м. Гэтыя аб’екты былі залічаны ў пералік прыродна-запаведнага фонду згодна з рашэннем Кіеўскага савета ад 02.12.1999г. №197\649 “Аб аб’яўленні прыродных аб’ектаў помнікамі прыроды і заказьнікамі мясцовага значэння».

На тэрыторыі зямель ляснога фонду КП «Дарніцкая лесапаркавая гаспадарка» у адміністрацыйных межах Дняпроўскага раёна Кіева размешчаны:

• Дзяржаўны батанічны заказнік мясцовага значэння «Рыбны» - агульнай плошчай 4,0 га, размешчаны на тэрыторыі Дняпроўскага лясніцтва ў лясных кварталах №№7, 17,27, створаны ў адпаведнасці з сумесным рашэннем выканкамаў Кіеўскай гарадскі і абласнога савета народных дэпутатаў ад 1978/04/10 г. №522-173. Рыбнае размешчана паміж ўрочышчам «Пляховая», Браварским праспектам, мяжой горада і чыгункай. Назву заказнік атрымаў ад забалочанага ўрочышча з некалькімі рыбнымі азёрамі, вакол якога з аднаго боку лес, з другога - поле, з трэцяй - лес, а з чацвёртага - «прысняк» (балотны лес).
• Ландшафтны заказнік мясцовага значэння «Пляховая» - агульнай плошчай 100,0га, размешчаны на тэрыторыі Дняпроўскага лясніцтва ў лясных кварталах №№ 20-25, 28 на пакрытай лесам катэгорыі зямель, створаны ў адпаведнасці з рашэннем Кіеўскага гарадскога савета ад 12.02.2004г. № 22/1231. Заказнік «Пляховая» размешчаны паміж ДВРЗ, Рыбным і Быкоўняй. Назва ўрочышча і мясцовасці, хутчэй за ўсё мае сваё паходжанне ад прозвішча чалавека, якая калісьці тут валодання, або іншыя правы на гэтую зямлю. У гэтай мясцовасці размешчаны сасновыя і змешаныя лясы, а таксама азёры, балоты і базы адпачынку.

Кіеўскі савет ад 2004/12/23. за №878\2288 было прынята рашэнне «Аб стварэнні рэгіянальнага ландшафтнага парку «Дняпроўскія выспы». Распрацаваны праект землеўпарадкавання па адводзе КП «Плес» зямельных участкаў Дняпроўскі выспаў Дняпроўскага раёна (в. Далабецкі, в. Венецыянскі, в. Гідрапарк (малы) і востраў без назвы, які набліжаны да праспекта Ватуціна). У цяперашні час рашэнне аб аб’яўленні Дняпроўскіх выспаў рэгіянальным ландшафтным паркам Кіеўскім саветам не прынята.

Экалагічны стан

Атмасфернае паветра

Дняпроўскі раён з’яўляецца адным з найбуйнейшых раёнаў горада, з досыць вялікай шчыльнасцю забудовы, што прыводзіць да значнага антрапагеннай нагрузкі на навакольнае асяроддзе. Узровень забруджвання паветра ў 2011 годзе ацэньваўся, як высокі. У раёне налічваецца 26 прамысловых прадпрыемстваў. Аб’ёмы выкідаў забруджвальных рэчываў у навакольнае асяроддзе ад стацыянарных крыніц у 2011 годзе складаюць 19,8 тыс.т супраць 15,0 тыс.т у 2010 года, складае 131%. Павелічэнне аб’ёму выкідаў адбылося за кошт ААТ «Экастандарт», якое выкарыстоўвае ў паліўным балансе вугалю і з’яўляецца адным з асноўных забруджвальнікаў атмасфернага паветра. Так, выкіды забруджвальных рэчываў у атмасфернае паветра дадзеным прадпрыемствам у 2011 годзе складаюць 17,7 тыс.т. (Забруджаны паветра, які выходзіць з высокай трубы, не адразу спускаецца на зямлю, а ставіцца ветрам за 5-10, 15 кіламетраў, а ўжо там асядае на глебу). У прыватнасці, на працягу года прадпрыемствам спальваецца каля 395 тыс. т вугалю, што складае 50% ад выкарыстанага паліва.

Водныя рэсурсы

На тэрыторыі Дняпроўскага раёна знаходзіцца 53 водных аб’екта - Малых рэк - 1; Каналы - 4; Пралівы - 2; Заліва - 7; Стаўкі - 1; Азёры - 38. Сучасны стан малых вадаёмаў горада выклікае сур’ёзны непакой тым, што многія з іх засмечаныя, прыбярэжныя палосы захламлены несанкцыянаванымі звалкамі бытавых і будаўнічых адходаў. На тэрыторыі раёна ў 2011 годзе прыдатнымі для адпачынку было 8 пляжаў, а менавіта: Вясёлка, Дзіцячы, Моладзевы, Цэнтральны, Венецыя, Залаты, воз. Тельбин, Предместная Слабодка. Большасць з іх знаходзіцца на тэрыторыі Гідрапарка, а таму з’яўляецца зонай адпачынку не толькі жыхароў раёна, але і ўсяго горада.

Насельніцтва

Колькасць насельніцтва раёна:[2]

• 2001 — 331 618
• 2008 — 340 996
• 2015 — 353 247

Архітэктура

Дняпроўскі раён - першы з жылых масіваў левага берага сталіцы, створаных у пасляваенныя гады на свабодных тэрыторыях з улікам праграмы шырокай індустрыялізацыі будаўніцтва на базе домабудаўнічых камбінатаў. У планаванні масіва ужытыя прынцыпы мікрараявання і адлюстраваны пошукі розных прыёмаў арганізацыі забудовы: “перыметральна-сіметрычны”, “малой” і “свабодны”, “змешанай”. Кампазіцыйныя восі масіва - Браварскі праспект (уздоўж лініі метро) і перпендыкулярна да яго бульвар Пярова. Аднак, цэнтральнай плошчай Дняпроўскага раёна з’яўляецца Дарніцкай (былая ленінградская) плошчу. Унікальным эксперыментам - рукатворным востравам з’яўляецца праект мікрараёна «Русанаўка». Разыначкай архітэктуры Дняпроўскага раёна з’яўляецца тое, што тры з пяці кіеўскіх мастоў злучаюць гэты раён з цэнтральнымі часткамі горада. У гэтым раёне размешчаны жылыя дамы, будынкі грамадска-бытавога прызначэння, навукова-даследчыя і праектныя інстытуты, медыцынскія ўстановы.

Эканоміка раёна

Прамысловы комплекс раёна паводле рэестра Галоўнага ўпраўлення статыстыкі ў горадзе Кіеве па стане на 2016/10/01 налічвае 50 прадпрыемстваў. Згодна з аператыўнымі звесткамі ад прамысловых прадпрыемстваў за справаздачны перыяд чакаецца рэалізаваць імі прадукцыі на суму 5 323 100 000 грн, што на 18,4% больш, чым за адпаведны перыяд 2015 года. Па апошніх статыстычных дадзеных значныя росту аб’ёмаў рэалізацыі прамысловай прадукцыі адбылося на прадпрыемствах: ТАА «АПОГЕЙ», ТАА «ІНТЕРСТАРЧ УКРАЇНА» (вытворчасць харчовых прадуктаў); ТАА «ЕФКОН-ПРОФІЛЬ», ТАА «КАМ-ТРЕЙД», ТАА «РАБИЦЯ» (металургічнае вытворчасць, вытворчасць гатовых металічных вырабаў); ТАА «Баленко завод пакавальнага абсталявання» (вытворчасць машын і абсталявання); ТАА «ЕНЕРГІЯ-97», ТАА «ГЕРОЛЬДМАЙСТЕР» (вытворчасць іншай прадукцыі, рамонт і мантаж машын і абсталявання); ТАА «АВАНТ» (вытворчасць фармацэўтычных прэпаратаў), ТАА «ІНСТЕХ» (вырабы з натуральнага каменя) ТАА «ПОЛІС-ПЛЮС» (вытворчасць верхняй адзення са скуры) ТАА «ЕЛПО Україна» (вытворчасць электрораспределительной і кантрольнай апаратуры) ГП «МНТЦ «АГРОБІОТЕХ» НАНУ ТА МІНОСВІТИ І НАУКИ УКРАЇНИ» (даследаванні і распрацоўкі ў галіне біятэхналогій) ТАА «КОРОНА-2000» (вытворчасць фар, лакаў). Значны спад аб’ёмаў рэалізацыі назіраўся на прадпрыемствах: ААТ «УКРВТОРЧОРМЕТ» (металургічнае вытворчасць, вытворчасць гатовых металічных вырабаў); ТАА «Текс-Стиль» (тэкстыльнае вытворчасць, вытворчасць адзення) ТАА «ТК« Сеткавы стандарт »(вытворчасць апаратуры) ТАА «Друкарня Глосса», ТАА «Гранд афіша Украіны» (паліграфічная дзейнасць); ТАА «ЛІМ» (ліццё лёгкіх металаў); ТАА «МАКСІС ПЛЮС» (вытворчасць мясных прадуктаў). Скарачэнне аб’ёмаў выклікана паглыбленнем крызісных з’яў у эканоміцы, пагаршэннем кан’юнктуры на асобную прадукцыю на ўнутраным і знешніх рынках. Раённымі ўладамі прымаюцца меры па стварэнню спрыяльных умоў для вядзення бізнесу, развіцця прамысловасці, гандлю і спажывецкага рынку, ліквідацыю існуючых перашкод, стварэнне прывабных умоў для дзейнасці суб’ектаў прадпрымальніцкай дзейнасці, што дазволіць прыцягнуць да сацыяльна-эканамічнага развіцця раёна айчынных і замежных інвестараў.

Развіццё спажывецкага рынку і гандлю

Агульны рознічны тавараабарот прадпрыемстваў, якія ажыццяўляюць дзейнасць па рознічнаму гандлю і рэстараннай гаспадарцы, за студзень-верасень 2016 па аператыўных дадзеных складзе 6921800000 грн, што на 2,9% больш, чым за студзень-верасень 2015 года. Тавараабарот гандлёвай сеткі ў студзені-верасні 2016 паводле аператыўных даных складзе 6610100000 грн, што на 2,9% больш, чым за адпаведны перыяд 2015 года. Таваразварот сеткі рэстараннай гаспадаркі ў студзені-верасні 2016 павінін быў скласці 311 700 000 грн, што на 5,0% больш, чым за студзень-верасень 2015 года. Удзельная вага тавараабароту прадпрыемстваў рэстараннага гаспадаркі ў агульным аб’ёме рознічнага тавараабароту за студзень-верасень 2016 складае 4,5%.

Турызм

Найбольшым помнікам культуры, гісторыі і турызму на тэрыторыі раёна гэта - Мемарыял “Быкоўнянскія магілы”.

На тэрыторыі Дняпроўскага раёна ў парку культуры і адпачынку «Перамога» (Пярова, 2) актывістамі грамадскай арганізацыі «Савет ветэранаў АТО Дняпроўскага раёна горада Кіева» усталяваны крыж на месцы, дзе плануецца пабудаваць мемарыял памяці воінам, якія загінулі ў АТО, і закладзена Алея памяці герояў АТО на тэрыторыі Каштанавай алеі парку. У 2016 годзе адкрыта садова-паркавая скульптура ў гонар выдатнага ўкраінскага паэта А. Малышка, таксама ў 2016 годзе адкрыты сквер, прысвечаны 75-годдзю з дня нараджэння вядомага ўкраінскага кінаакцёра, кінарэжысёра, сцэнарыста, лаўрэата Шаўчэнкаўскай прэміі Мікалайчука Івана Васільевіча.

Крыніцы

• Киев. Даведнік - Дняпроўскі раён (руск.)

Спасылкі

• Навіны Дняпроўскага раёна Архівавана 23 лютага 2012.
• Група Дняпроўскага раёна на Facebook

Зноскі

1. ↑ http://www.tuugo.com.ua/Companies/дніпровські-новини-газета-кмп4/119000122031
2. ↑ http://pop-stat.mashke.org/ukraine-citydistricts.htm