Кальмар (Францыя)

У гэтага паняцця ёсць і іншыя значэнні, гл. Кальмар. Кальма́р (фр.: Colmar, вымаўляецца [kɔlmaʁ], ням.: Colmar, эльз. Kulmer [ku:lmër]) — горад на паўночным усходзе Францыі, у цэнтральнай частцы рэгіёна Эльзас, адміністрацыйны цэнтр дэпартамента Верхні Рэйн. Насельніцтва 67 409 чал. (2011) — гэта трэці паводле велічыні горад Эльзаса (пасля Страсбурга і Мюлуза) і другі ў Верхнім Рэйне. Размешчаны ў сэрцы вінаробчага рэгіёна, Кальмар атрымаў мянушку «сталіцы Эльзаскіх він»[3].

Гісторыя

Кальмар упершыню згадваецца ў 823 годзе пад назвай Columbarium (т.б. галубятнік), як уладанне караля франкаў Людовіка I Набожнага. Каля 1000 года на месцы сучаснага калегіума Св. Марціна была пабудавана першая царква. У 1106 горад згарэў. У 1156, 1179 і 1186 горад наведваў імператар Фрыдрых I Барбароса. У 1226 Кальмар становіцца імперскім горадам непасрэдна пад уладай Фрыдрыха II[4]. У гэты час у горадзе асталяваліся прадстаўнікі розных хрысціянскіх ордэнаў: францысканцы, дамініканцы, аўгусцінцы. У 1295 была пабудавана першая ратуша, а ў 1337 — рачны порт. У 1354 Кальмар далучыўся да дэкаполіса — саюза дзесяці вольных гарадоў Эльзаса. У 1376 горад атрымаў права выбіваць уласную манету. У 1418 у Кальмары прайшла эпідэмія чумы. У 1512 з горада прагналі яўрэяў. У 1575 у горадзе афіцыйна дазваляецца лютэранства (побач з каталіцтвам). Падчас Трыццацігадовай вайны Кальмар быў заняты ў 1632 годзе шведамі. У 1673 годзе горад занялі французы, а ў 1679 паводле Німвегенскіх мірных дагавораў ён афіцыйна стаў часткай дзяржавы Людовіка XIV. З 1791 Кальмар стаў цэнтрам дэпартамента Рэйн Верхні, а па заканчэнні франка-прускай вайны (1870—1871) — часткай рэйхсланда Эльзас-Латарынгія. Але ўжо ў 1918, па выніках Першай сусветнай вайны горад зноў адыйшоў да Францыі. 22 жніўня 1926 увайшло ў гісторыю горада як Кальмарская крывавая нядзеля: на гэты дзень прэфектура дала дазвол прыхільнікам аўтаноміі на правядзенне мітынгу, але французскія нацыяналісты пры дапамозе жандармерыі напалі на дэманстрантаў і нават паранілі некаторых з іх[5]. З 1940 горад быў заняты войскамі Трэцяга Рэйха, пакуль 2 лютага 1945 яго не вызвалілі войскі антыгітлераўскай кааліцыі. З таго часу ён належыць Францыі.

Славутасці

• Касцёл Св. Марціна (асноўная частка пабудавана ў 1234—1365 гг.)
• Касцёл дамініканцаў (XIII ст.)
• Былы кляштар дамініканак Унтэрліндэн (XIII ст.; цяпер музей)
• Будынак Койфгаус (Старая Мытня; 1480)
• Дом з Галовамі (1609)
• Квартал Харбарау
• Квартал Малая Венецыя
• Музей Бартольдзі — французскага скульптара, аўтара Статуі Свабоды
• 12-метровая копія Статуі Свабоды
• Музей цацак і міні-цягнікоў

Міжнародныя адносіны

Гарады-пабрацімы

• Лука, Італія (1962)
• Шонгау, Германія (1962)
• Сінт-Ніклас, Бельгія (1962)
• Эбінгдан, Вялікабрытанія (1978)
• Айзенштат, Аўстрыя (1983)
• Прынстан, ЗША (1986)
• Дзьёр, Венгрыя (1993)

Гарады-партнёры

• Лімбэ, Камерун (2007)

Галерэя

• Квартал «Малая Венецыя»
• Будынак Койфгус (Старая мытня)
• Калегіяльная царква Св.Марціна
• Ізенхаймскі алтар у Музеі Унтэрліндэн
• Дом з Галовамі
• Квартал Харбароў
• Чыгуначны вакзал

Зноскі

1. ↑ Sandre
2. ↑ Base officielle des codes postaux — La Poste, 2018.
3. ↑ Histoire du vignoble alsacien Архівавана 20 верасня 2011. Alsace vins : votre site sur les vins alsacien
4. ↑ De 823 à 1499 — Des origines à la cité médiévale Office de Tourisme
5. ↑ Архівавана 2 кастрычніка 2014.

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Кальмар (Францыя)