Мяркіне

Мяркіне (літ.: Merkinė, традыцыйная беларуская назва — Мерач) — колішні горад, цяпер мястэчка ў Варэнскім раёне Алітускага павета Літвы, у месцы ўпадзення Мерачанкі ў Нёман. Адміністрацыйны цэнтр Мяркінскай сянюніі. Насельніцтва 1434 чал. (2001).

Уваходзіць у Дзукійскі нацыянальны парк.

Гісторыя

Першыя пісьмовыя згадкі пра Мерач датуюцца XIV стагоддзем у сувязі з нападамі крыжакоў[1]. У 1443 годзе завершылася будаўніцтва Мерацкага касцёла.

7 снежня 1569 года атрымаў магдэбургскае права і герб з выявай аднарога. У пачатку XVII стагоддзя тут заснавалі кляштар дамініканцаў. У 1676 годзе гетман Міхал Казімір Пац заснаваў у Мерачы езуіцкую місію, якую ў 1755 годзе ператварылі ў рэзідэнцыю. З 1696 года працавала езуіцкая школа. У 1742—1746 гадах езуіты збудавалі драўляны касцёл Святога Крыжа.

У 1648 годзе ў Мерачы памёр кароль польскі і вялікі князь літоўскі Уладзіслаў IV.

З 1791 года — цэнтр Мерацкага павета. Пасля другога падзелу Рэчы Паспалітай (1793) утварылася Мерацкае ваяводства.

У пачатку 1920-х гадоў у Мерачы размяшчаўся сакрэтны штаб чацвертай аператыўнай групы, падпарадкаванай Беларускай сацыял-рэвалюцыйнай партыі. Камандзірам групы быў Вячаслаў Разумовіч пад псеўданімам «Хмара». Штаб складаўся з ксяндзоў Бакшыца і Блазуеліса, прафесара гімназіі Карчынскага і Разумовіча. Група супрацоўнічала з Генеральным штабам літоўскай арміі і ў выпадку вайны паміж Польскай Рэспублікай і Літвой павінна была выступіць на літоўскім баку.

Славутасці

• Замчышча.
• Касцёл Унебаўзяцця Найсв. Дзевы Марыі (XV ст.)
• Царква (2-я пал. XIX ст.).

Страчаная спадчына

• Ратуша
• Сінагога

Галерэя

• Замчышча
• Касцёл Унебаўзяцця Найсв. Дзевы Марыі
• Нёман у Мяркіне

Вядомыя асобы

• Лявонцій (Бондар) (1913—1999) — беларускі і рускі праваслаўны дзеяч.

Зноскі

1. ↑ ЭнцВКЛ, 2005

Літаратура

• Мерач // Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя. У 3 т. / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў (гал. рэд.) і інш.; маст. З. Э. Герасімовіч. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя, 2005. — Т. 2: Кадэцкі корпус — Яцкевіч. — С. 301. — 792 с. — ISBN 985-11-0378-0 (т. 2), ISBN 985-11-0315-2.
• Mierecz // Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Tom VI: Malczyce — Netreba. — Warszawa, 1885. S. 257—258

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Мяркіне
• Мерач на Radzima.org