wd wp Пошук:

Вэнтспілс

Вэ́нтспілс[3] (был. Вінда́ва, лат.:  Ventspils, ням.: Windau) — горад на паўночным захадзе ў Латвіі, порт на Балтыйскім моры. Ляжыць на рацэ Вэнце, ад якой і атрымаў сваё імя (у перакладзе з латышскай мовы Ventspils — замак на рацэ Вэнта). 189 км ад Рыгі. Мае насельніцтва ў 39 600 чалавек (перапіс 2004 г.).

Першая летапісная згадка — 1290 г. У сярэднявеччы Вэнтспілс быў ганзейскім горадам.

Вэнтспілс — важны незамярзаючы марскі порт, транзытны пункт для нафты і іншых мінеральных рэсурсаў з Расіі, Калійных соляў з Беларусі. Даходы порту зрабілі Вэнтспілс самым заможным горадам у Латвіі. Ад Вэнтспілса да шведскага Нінесхамна рэгулярна ходзіць паром.

Буйны турыстычны цэнтр. У горадзе знаходзіцца старажытны замак Лівонскага ордэна, у сценах якога сёння размяшчаецца сучасны музей. У горадзе ёсць універсітэт (Venstpils Augstskola). Баскетбольная каманда з Вэнтспілса шмат разоў была чэмпіёнам краіны. Вэнтспілскі аэрапорт — адзін з чатырох у Латвіі.

Гісторыя

Горад быў заснаваны ў XIII стагоддзя Тэўтонскім ордэнам. Ролю важнага гандлёвага цэнтра Вэнтспілс пачаў адыгрываць яшчэ ў Сярэднявеччы, калі быў прыняты ў Ганзейскі саюз. У часы Лівонскага ордэна і Курляндскага герцагства Вэнтспілскі, або Віндаўскі замак быў рэзідэнцыяй гарадскога фогта. Росквіт горада прыпадае на час кіравання курляндскага герцага Якаба (1642—1681 г.) з роду Кетлераў, тады ў вусці ракі Вэнта была пабудавана буйная караблебудаўнічая верф, вакол горада сталі будавацца зброевыя майстэні, даменныя печы, салетравыя і цагляныя мануфактуры, стаў развівацца гандаль з Заходняй Еўропай, пераважна з Галандыяй. Герцагская палітыка грунтавалася на ідэях меркантылізму — прыбытак з экспарту прадукцыі сельскай гаспадаркі, такой як збожжа і лён, расходавалася на будаўніцтва мануфактур і фабрыкаў. Курляндскія караблі (гл. Флот Курляндыі) з Віндавы хадзілі ў Афрыку і Амерыку.

Вэнтспілс мае пляж блакітнага сцяга, а таксама некалькі турыстычных аб’ектаў: замак Лівонскага ордэна, лютэранскую царкву сярэдзіны XIX стагоддзя і іншыя.

Клімат

У Вэнтспілсе марскі клімат з мяккай зімой і халаднаватым летам.

Клімат Вэнтспілса (1977 - 1991)
Паказчык Сту Лют Сак Кра Май Чэр Ліп Жні Вер Кас Ліс Сне Год
Абсалютны максімум, °C 6,9 13,2 12,5 23,8 28,9 30,9 30,4 37,8 27,8 22,0 11,0 8,6 37,8
Сярэдні максімум, °C 0,1 1,3 3,6 9,3 15,1 18,3 20,1 20,2 16,7 12,4 5,9 2,2 10,5
Сярэдняя тэмпература, °C −2,6 −3,3 0,1 3,6 9,8 13,4 16,1 16,2 12,4 8,6 3,9 −0,3 6,5
Сярэдні мінімум, °C −7,8 −9,1 −3,7 1,8 7,3 11,0 14,3 14,0 9,6 4,9 0,2 −6,4 3,0
Абсалютны мінімум, °C −23,4 −26,4 −15,2 −3,6 0,1 3,6 8,7 7,4 1,3 −6,3 −10,8 −24,7 −26,4
Тэмпература вады, °C 0,5 0,4 0,8 4,5 9,8 13,1 16,5 17,2 13,7 9,4 4,7 1,4 7,7
Крыніца: ЕСІМА

Нацыянальны склад

Нацыянальны склад насельніцтва горада на 2011 год[4]:

Нацыянальнасць Колькасць,
чал. (2011)
 %
Латышы 22 045 56,89 %
Рускія 11 136 28,74 %
Беларусы 1673 4,32 %
Украінцы 1693 4,37 %
Палякі 396 1,02 %
Літоўцы 319 0,82 %
Іншыя 1488 3,84 %

Спорт

Гарады пабрацімы

Вядомыя асобы

Зноскі

  1. Кніга паштовых індэксаў Латвіі — красавік 2011 (лат.)
  2. Administrativo teritoriju un teritorialo vienibu klasifikators(лат.)  (недаступная спасылка). LR Centrala statistikas parvalde (16 лютага 2011). Архівавана з першакрыніцы 23 верасня 2015. Праверана 1 лістапада 2013.
  3. Напісанне ў адпаведнасці з ТКП 176-2009 (03150) «Спосабы і правілы перадачы геаграфічных назваў і тэрмінаў Латвійскай Рэспублікі на беларускую мову»
  4. Даныя афіцыйнага статыстычнага партала Кабінета міністраў Латвіі Архівавана 5 снежня 2012. (недаступная спасылка)

Спасылкі

Тэмы гэтай старонкі:
Катэгорыя·Населеныя пункты паводле алфавіта Катэгорыя·Населеныя пункты, заснаваныя ў 1290 годзе Катэгорыя·Раёны Латвіі
Змесціва гэтай старонкі з праектаў амерыканскага фонда «Вікімедыя» дасяжнае пад сукупнай ліцэнзіяй CC BY-SA 3.0 і GFDL.

Энцыклапедычны партал «Месцы беларускія» miescy.viedy.be