Дэбальцэвэ

У паняцця ёсць і іншыя значэнні, гл. Дэбальцэвэ.

Дэба́льцэвэ (укр.: Дебальцеве, руск.: Дебальцево) — горад на ўсходзе Украіны, у Данецкай вобласці, найбуйнейшы чыгуначны вузел Украіны. Насельніцтва 25,2 тыс. чал. (2015)[3]. Знаходзіцца за 74 км ад Данецка.

Распараджэннем Кабінета міністраў Украіны ад 7 лістапада 2014 г. горад унесены ў Спіс населеных пунктаў, на тэрыторыі якіх органы дзяржаўнай улады Украіны часова не ажыццяўляюць свае паўнаважанні[4].

Гісторыя

Дэбальцэвэ заснавана ў 1878 годзе як чыгуначная станцыя ў сувязі з будаўніцтвам Кацярынінскай чыгункі. Статус горада пасёлак атрымаў у 1938 годзе.

У 1970-х гадах пабудаваныя новыя мікрараёны са шматпавярховай забудовай «Чэрэмхі» (укр.: Черемхи) на паўночным усходзе горада, імя 50-годдзя Перамогі і «Східны» (укр.: Східний), у 1980-х таксама пабудаваны мікрараён «Фестывальны».

Сучасная Украіна

Асноўныя артыкулы: Узброены канфлікт на ўсходзе Украіны і Баі за Дэбальцэвэ У 2014 годзе горад трапіў у зону ўзброенага канфлікту і некаторы час знаходзіўся пад кантролем непрызнанай Данецкай Народнай Рэспублікі. 21 ліпеня 2014 года ўлады ДНР заявілі пра страту кантролю над горадам[5]. 25 ліпеня паўстанцы контратакавалі ўкраінскія часці ў раёне горада[6]. 26 ліпеня паступалі паведамленні пра абстрэл горада ўкраінскімі сілавікамі з установак «Град»[7], напад вёўся з боку Світладарска [8]. 28 ліпеня ў Дэбальцэвэ мелі месца баі паміж атрадамі паўстанцаў і ўкраінскай арміяй[9]. 29 ліпеня ўкраінскім сілавікам удалося цалкам авалодаць горадам і ўтрымліваць яго.

23 студзеня 2015 года сілы прарасійскіх сепаратыстаў пачалі наступ на горад[10]. Баі працягваліся ў канцы студзеня і першай палове лютага. Сілы самаабвешчанай ДНР імкнуліся замкнуць УСУ і такім чынам утварыць «Дэбальцэўскі кацёл»[11]. Ад пачатку абстрэлаў горад застаўся без электрычнасці, ацяплення і сувязі, мясцовыя жыхары хаваліся ў бамбасховішчах, камунальныя службы не працавалі[12]. 18 лютага Прэзідэнт Украіны Пётр Парашэнка заявіў пра вывад украінскіх войск з Дэбальцэва. Да 19 лютага ўкраінскія ваенныя пакінулі горад[13]. 21 лютага назіральнікі АБСЕ пад час наведвання Дэбальцэва зафіксавалі там шматлікія разбурэнні і прыкметы гуманітарнай катастрофы[14].

Клімат

Клімат Дэбальцэвэ
Паказчык	Сту	Лют	Сак	Кра	Май	Чэр	Ліп	Жні	Вер	Кас	Ліс	Сне	Год
Сярэдні максімум, °C	−4	−3,3	1,9	13,1	20,4	24,2	26,4	25,5	19,9	11,1	3,6	−1,4	11,4
Сярэдняя тэмпература, °C	−7	−6,5	−1,5	8,0	15,0	18,8	20,9	19,9	14,3	6,6	0,7	−3,9	7,1
Сярэдні мінімум, °C	−9,8	−9,3	−4,5	3,6	9,8	13,7	15,6	14,7	9,7	3,1	−1,8	−6,4	3,2
Норма ападкаў, мм	47,2	38,8	34,5	40,8	43,8	61,5	57,6	48,3	31,2	43,7	44,6	52,1	545
Крыніца: World Climate

Славутасці

Вагоннае дэпо, адно з двух ва Украіне
Дом навукі і тэхнікі вагоннага дэпо (вул. Калініна)
ДКЧ (Палац Культуры Чыгуначнікаў)
Спартыўны комплекс «Лакаматыў»
Гарадскі цэнтр культуры і адпачынку (вул. Заводска)
Клуб «Будаўнік» (вул. Касманаўціў)
Дом культуры (пгт Міроніўскі, вул. Леніна)
Чыгуначны вакзал (помнік архітэктуры XIX стагоддзя)
Помнік воінам-інтэрнацыяналістам (вул. Радзянска)
Помнік воінам-вызваліцелям ад нямецка-фашысцкіх захопнікаў (Цэнтральная плошча)
Помнік героям, загінулым у Вялікай Айчыннай вайне (пас. Заводскы)

Зноскі

Спасылкі

На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Дэбальцэвэ

Тэмы гэтай старонкі:
Катэгорыя·Населеныя пункты Васылькіўскага раёна (Днепрапятроўская вобласць) Катэгорыя·Населеныя пункты без насельніцтва Катэгорыя·Населеныя пункты паводле алфавіта Катэгорыя·Населеныя пункты, заснаваныя ў 1878 годзе
Змесціва гэтай старонкі з праектаў амерыканскага фонда «Вікімедыя» дасяжнае пад сукупнай ліцэнзіяй CC BY-SA 3.0 і GFDL.