Скуодас

Скуодас (літ.: Skuodas), раней Ёханесберг, Шкуды — горад у паўночнай Літве, за 2 км ад мяжы з Латвіяй, за 80 км ад Клайпеды. З’яўляецца адміністрацыйным цэнтрам Скуодаскага раёна Клайпедскага павета.

Насельніцтва складае каля 7,4 тыс. чалавек. Праз горад праходзіць чыгунка Крацінга — Прыекулэ. Скуодас адносіцца да этнаграфічнага рэгіёна Жамойць.

Гісторыя

Упершыню ўзгадваецца ў 1259 годзе ў ордэнскіх хроніках як жамойцкае паселішча. Мястэчка атрымала пачаткова назву Ёханесберг, бо мела шмат нямецкага насельніцтва[2].

У 1568 годзе мястэчка Шкуды было падаравана Жыгімонтам Аўгустам роду Хадкевічаў і стала цэнтрам вялізнага Шкудскага графства. У 1572 годзе паселішча атрымала магдэбургскае права і ўласны герб. 27 жніўня 1614 года стараннямі Хадкевічаў мястэчка стала цэнтрам каталіцкай парафіі, дзе Хадкевічы пабудавалі касцёл[3]. Пасля смерці Яна Караля Хадкевіча ў 1621 годзе Скуодас перайшоў ва ўласнасць Казіміра Льва Сапегі. Сапегі пабудавалі ў мястэчку і лютэранскую кірху для духоўных патрэб мясцовага нямецкага насельніцтва[3].

Пасля падзелаў Рэчы Паспалітай горад трапіў у склад Расійскай імперыі. У 1919 годзе апынуўся ў складзе Літоўскай Рэспублікі. З 1940 года — у складзе СССР. З 1950 года Скуодас стаў раённым цэнтрам.

Зноскі

1. ↑ Resident population by city / town at the beginning of the year — Statistics Lithuania, 2019. Праверана 19 чэрвеня 2022.
2. ↑ Gadon, M. Opisanie Powiatu Telszewskiego… С. 53.
3. 1 2 Gadon, M. Opisanie Powiatu Telszewskiego… С. 54.

Літаратура

• Живописная Россия: Отечество наше в его земельном, историческом, племенном, экономическом и бытовом значении: Литовское и Белоруское Полесье / под общ. ред. П.П. Семенова. — репринт. воспр. изд. 1882 г. — Минск : БелЭн, 1993. — 550 с.
• Материалы для географии и статистики России, собранные офицерами Генерального штаба. Ковенская губерния / сост. Д. Афанасьев. — Санкт-Петербург : Общественная польза, 1861. — 745 с.
• Gadon, M. Opisanie Powiatu Telszewskiego w Guberni Kowieńskiej w dawnem Xięstwie Żmujdzkiem położonego / M. Gadon. — Wilno : druk. S. Blumowicza, 1846. — 186 s.

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Скуодас