Тургялей

Тургя́лей[1] (літ.: Turgeliai, традыцыйная беларуская назва — Тургелі) — мястэчка ў Шальчынінкайскім раёне Вільнюскага павета Літвы. Цэнтр Тургялейскай сянюніі. Размешчана на рацэ Мяркіс, за 18 км на ўсход ад Шальчынінкая. Насельніцтва на 2011 год — 588 чалавек.

Гісторыя

Вялікае Княства Літоўскае

Упершыню Тургелі ўпамінаюцца ў XV стагоддзі пад назвай Малы Мерач. У гэты час яны ўваходзілі ў склад Віленскага павета Віленскага ваяводства.

У 1511 годзе ў Тургелях быў пабудаваны касцёл.

Пад уладай Расійскай імперыі

У выніку трэцяга падзелу Рэчы Паспалітай у 1795 годзе Тургелі апынуліся ў складзе Расійскай імперыі, у Віленскім павеце Віленскай губерні.

Каля 1892 года ў Тургелях было 18 будынкаў.

Найноўшы час

У 1920 годзе Тургелі апынуліся ў складзе Сярэдняй Літвы, у 1922 годзе — у складзе міжваеннай Польскай Рэспублікі.

Пасля заняцця тэрыторыі ў выніку паходу ў Заходнюю Беларусь у верасні 1939 года ўлады СССР перадалі мястэчка Літве.

Насельніцтва

• XIX стагоддзе: ~1892 год — 277 чал.[2]
• XXI стагоддзе: 2011 год — 588 чал.

Славутасці

• Касцёл Унебаўзяцця Найсвяцейшай Дзевы Марыі (1837)
• Капліца-пахавальня Кабылінкіх (1850)

Галерэя

• Краявіды Тургялея
• Касцёл
• Інтэр’ер касцёла
• Капліца
• Гарадзішча

Вядомыя асобы

• Эдвард Паўловіч (1825—1909) — беларускі мемуарыст, мастак і асветнік.

У мястэчку пахаваны рэктар Віленскага ўніверсітэта, правазнаўца, эканаміст-фізіякрат Сымон Малеўскі (1759—1832).

Зноскі

1. ↑ Напісанне ў адпаведнасці з ТКП 187-2009 (03150) «Спосабы і правілы перадачы геаграфічных назваў і тэрмінаў Літоўскай Рэспублікі на беларускую мову»
2. ↑ Krzywicki J. Turgiele // Słownik geograficzny… T. XII. — Warszawa, 1892. S. 638.

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Тургялей
• Тургелі на сайце Radzima.org