Тыкоцін

Тыкоцін (польск.: Tykocin) — горад у Беластоцкім павеце Падляскага ваяводства Польшчы, на сутоку Бербжы і Нарава. Сядзіба вяскова-гарадской гміны Тыкоцін. Насельніцтва 1907 чал. (2008).

Знаходзіцца за 20 на захад ад Беластока, за 17 км ад чыгуначнай станцыі Кнышын.

Гісторыя

У XIV—XV стст. у Вялікім Княстве Літоўскім заснавана паселішча пры пераправе праз Нараў на шляху з Вільні ў Польшчу[1]. У 1424/25 годзе Тыкоцін атрымаў Магдэбургскае права.

Першы ўспамін пра Тыкоцінскі касцёл датуецца 1437 годам. У 1479 годзе А. Гаштольд заснаваў у Тыкоціне кляштар бернардзінцаў. З 1513 года ў Падляскім ваяводстве. У 1522 годзе ў ходзе барацьбы Радзівілаў супраць Гаштольдаў радзівілаўскія войскі спалілі Тыкоцінскі замак. У 1560-х гадах у Тыкоціне збудавалі новы мураваны замак, дзе знаходзіўся дзяржаўны арсенал Рэчы Паспалітай[1].

У 1569 годзе паводле ўмоў Люблінскай уніі перайшоў да Каралеўства Польскага. З 1644 года цэнтр Тыкоцінскага староства. У 1659 годзе кароль польскі і вялікі князь літоўскі перадаў Тыкоцін як узнагароду гетману Стэфану Чарнецкаму. У XVIII ст. Тыкоцін знахозіўся ў валоданні Браніцкіх, якія стварылі тут сваю рэзідэнцыю; гетман Ян Клеменс Браніцкі збудаваў у Тыкоціне касцёл Найсв. Тройцы (1742—1748), шпіталь (1750), кляштар місіянераў (1771), новы кляштар бернардзінцаў (пасля 1771), паставіў помнік С. Чарнецкаму[1].

У 1795 годзе ў выніку трэцяга падзелу Рэчы Паспалітай апынуўся ў складзе Прусіі, а з 1815 года — у Расійскай імперыі.

У 1921 годзе ў складзе міжваеннай Польскай Рэспублікі. У 1939 годзе ў Беларускай ССР. З 1940 года ў Беластоцкім раёне Беластоцкай вобласці. У 1941—1944 гг. знаходзіўся пад нямецкай акупацыяй. 16 жніўня 1945 года ўлады СССР перадалі Тыкоцін Польшчы.

Транспарт

Праз Тыкоцін праходзіць аўтамабільная дарога № Д671, якая крыжуецца каля Старога Яжэва з дарогай № М8.

Турыстычная інфармацыя

Тыкоцін — турыстычны цэнтр міжнароднага значэння.

Славутасці

• Гістарычная забудова горада (XVIII — пач. XX стст.)
• Замак у Тыкоціне (XV ст.)
• Касцёл Найсв. Тройцы і кляштар місіянераў (1741—1750)
• Кляштар бернардзінцаў (1771—1790)
• Могілкі яўрэйскія
• Могілкі каталіцкія, капліца
• Помнік Стэфану Чарнецкаму (1762)
• Сінагога Вялікая (1642)
• Сінагога Малая (XVIII ст.)

Галерэя

• Краявіды горада
• Вялікая і малая сінагогі
• Касцёл Найсв. Тройцы
• Кляштар місіянераў
• Малы Рынак
• Вуліца Залатая
• Помнік С. Чарнецкаму
• Мост праз Нараў і касцёл
• Замак

Гл. таксама

• Тыкоцінскі манетны двор

Зноскі

1. 1 2 3 ЭнцВКЛ, 2005

Літаратура

• Пазднякоў В. Тыкоцін // Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя. У 3 т. / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў (гал. рэд.) і інш.; маст. З. Э. Герасімовіч. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя, 2005. — Т. 2: Кадэцкі корпус — Яцкевіч. — С. 679. — 792 с. — ISBN 985-11-0378-0 (т. 2), ISBN 985-11-0315-2.
• Tykocin // Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Tom XII: Szlurpkiszki — Warłynka. — Warszawa, 1892. S. 695—698.

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Тыкоцін