Уладава

Улада́ва[1] (польск.: Włodawa, састарэлая назва — Валодава[2]) — горад у Польшчы, адміністрацыйны цэнтр Уладаўскага павета Люблінскага ваяводства. Утварае гарадскую гміну, таксама з’яўляецца сядзібай вясковай гміны Уладава. Знаходзіцца ў паўночна-ўсходняй частцы Люблінскага ваяводства Польшчы, на сутоках рэчак Заходні Буг і Уладаўка. Насельніцтва 13 918 чал. (2009).

Знаходзіцца каля беларуска-польскай граніцы, вузел аўтамабільных дарог на Люблін, Бялу Падляску, Тэрэспаль, Зосін і інш.

Гісторыя

• XIII стагоддзе: першыя згадкі, уваходзіла ў склад Вялікага Княства Літоўскага.
• 1534: атрымала Магдэбургскае права.
• 1566: горад, у Берасцейскім павеце Берасцейскага ваяводства.
• 1624—1698: ва Уладаве дзейнічаў кальвінскі збор.
• 1648: горад пацярпеў ад войск Багдана Хмяльніцкага.
• 1795: у выніку трэцяга падзелу Рэчы Паспалітай апынулася ў Аўстрыі.
• XIX стагоддзе: у складзе Расійскай імперыі.
• 1867: цэнтр павета.
• 1921: у міжваеннай Польскай Рэспубліцы.

Насельніцтва

• 1827 — 3263 чал.[3]
• 1857 — 6026 чал.
• 1913 — 15 220 ал.
• 1937 — 9084 чал.
• 1950 — 3754 чал.
• 1970 — 7401 чал.
• 1990 — 15 264 чал.
• 2006 — 14 203 чал.

З 1998 у горадзе рэгулярна праводзіцца Фестываль трох культур. Мерапрыемства прысвячаецца багатай культуры праваслаўя, каталіцтва і іудаізма. Фестываль нездарма праходзіць ва Уладаве, бо да вайны горад меў шматнацыянальны характар.[4]

Памятныя мясціны

• Былая ўніяцкая, цяпер праваслаўная царква Раства Прасвятой Багародзіцы (1840—1842).
• Касцёл Св. Людвіка (1741—1752).
• Могілкі яўрэйскія старыя (XVIII ст.) і новыя (XIX ст.).
• Сінагога вялікая (1764).

Галерэя

• Касцёл Св. Людвіка
• Царква Раства Прасвятой Багародзіцы
• Вялікая сінагога
• Сінагога
• Рынкавая плошча
• Вуліца 11 лістапада
• Касцёл Найсв. Сэрца Ісуса

Вядомыя асобы

• Уладзіслаў Курашкевіч — мовазнаўца-славіст

Зноскі

1. ↑ Напісанне ў адпаведнасці з ТКП 236-2010 (03150) «Спосабы і правілы перадачы геаграфічных назваў і тэрмінаў Рэспублікі Польшча на беларускую мову». Гл. польска-беларускую практычную транскрыпцыю.
2. ↑ Іпацеўскі спіс// Галіцка-Валынскі летапіс // 6751 [1243]
3. ↑ Włodawa // Уладава // Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. — Tom XIII (Warmbrun — Worowo), 1893 (польск.)  S. 711
4. ↑ Валера Саўко. Фэстываль трох культур // Беларуская рэдакцыя Польскага Радыё, 15 верасня 2008

Літаратура

• Włodawa // Уладава // Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. — Tom XIII (Warmbrun — Worowo), 1893 (польск.)  S. 711—713

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Уладава