Баўска

Ба́ўска (лат.: Bauska (i), да 1920 руск.: Бауск, ням.: Marienland або Bauske) — горад, цэнтр Баўскага края Латвіі. Насельніцтва 10 393 жыхароў (2005). Плошча 6,1 км². Знаходзіцца за 66 км на поўдзень ад Рыгі ля зліцця рэк Муса і Мэмэлэ (якія ўтвараюць Ліелупэ). Найбліжэйшая чыгуначная станцыя Іецава (за 26 км). У гісторыі горада пакінулі свой след Лівонская вайна (1558—1583), Трыццацігадовая вайна (1618—1648), Паўночная вайна (1700—1721), чума 1711 года, паход Напалеона 1812 года.

Гісторыя

Гл. таксама: Баўскі замак Баўск быў заснаваны Тэўтонскімі рыцарамі ў 1443 годзе, стаў горадам у 1511 годзе. Поўныя правы горада атрымаў у 1609.

Замак Баўска быў заснаваны ў 1456 годзе ландмайстрам нямецкага ордэна ў Лівоніі Іаанам фон Менгедэ (таксама называўся Бушэ, Бушэнбарг і Баўшкенбург). У 1625 годзе замак быў узяты шведамі, падчас Паўночнай вайны ў 1705 годзе — рускімі.

У 1705 годзе ўмацаванні замка былі разбураны, і з тых часоў ён незаселены. Захаваліся разваліны замка, а ў апошнія гады ён быў адрэстаўраваны.

У 1855 годзе ў Баўску налічвалася 6532 жыхароў. Усяго ў Баўскім павеце, Курляндскай губерні Расіі налічвалася 56804 жыхароў. У той час у горадзе знаходзіліся праваслаўная капліца, лютэранская царква, дзве сінагогі. Таксама меліся гарбарны і цагляны заводы і два бровары. Штогадовы кірмаш праводзіўся з 12 па 17 кастрычніка.

Да 1 ліпеня 2009 года горад уваходзіў у склад Баўскага раёна.

Эканоміка, прамысловасць

Філіялы плодакансервавага і тэкстыльнага камбіната «Саўлэ».

2 бровары:

• «Bauskas alus»[4]
• «Lodiņa alus»[5]

Славутасці

• Баўскі замак XV—XVI стст.
• Рундальскі палац герцага Бірона. Пабудаваны ў (1736—1740) архітэктарам Барталамеа Франчэска Растрэлі
• Баўскі музей краязнаўства і мастацтва
  • Выстаўкі: Яўрэі ў Баўску; Немцы ў Баўску; Калекцыя лялек і цацак Тамары Чуднаўской; Пакой селяніна ў XIX стагоддзі
• Мемарыяльны дом-музей паэта Віліса Плуданса «Лэйніекі»
• Выстаўка машыннага музея
• Сялянскі падворак і музей сельскагаспадарчых машын
• Народны тэатр
• Праваслаўная царква на цэнтральнай плошчы
• Помнік латышскім батальёнам СС[6];

Гарады-пабрацімы

•  Гедэмура, Швецыя
•  Каломна, Расія
•  Радзвілішкіс, Літва
•  Рыпін, Польшча
•  Хашуры, Грузія

Зноскі

1. ↑ Колькасць жыхароў у самакіраваннях. 01.01.2016 (лат.)
2. ↑ Кніга паштовых індэксаў Латвіі — красавік 2011 (лат.)
3. ↑ Класіфікатар адміністрацыйных тэрыторый і тэрытарыяльных адзінак Латвіі — 16 лютага 2011 (лат.)
4. ↑ Баўскас алус
5. ↑ Лодыня алус Архівавана 24 снежня 2011.
6. ↑ Латвія: у Баўску адкрылі мемарыял у гонар добраахвотных батальёнаў SS Архівавана 20 верасня 2012.

Літаратура

• Бауск // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.) (руск.) . — СПб., 1890—1907.
• О. Е. Schmidt, «Schlosse Bausk und Mesotten», Митава, 1890.

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Баўска
• Афіцыйны сайт Баўскага края (лат.)  (англ.)
• Турыстычны інфармацыйны цэнтр Баўскага раёна (лат.)  (руск.)  (англ.)  (ням.)
• Інфармацыя пра Баўск у тапанімічнай базе даных (лат.)