Варатыншчына

Вараты́ншчына[1] (трансліт.: Varatynščyna, руск.: Воротынщина) — вёска ў Магілёўскім раёне Магілёўскай вобласці. Уваходзіць у склад Вендаражскага сельсавета. Размешчана за 23 км на захад ад Магілёва і 5 км ад чыгуначнай станцыі Вендрыж на лініі Магілёў — Асіповічы. Рэльеф раўнінны. На паўднёвым захадзе цячэ р. Жыварэзка (прыток р. Лахва). Транспартныя сувязі па мясцовай дарозе праз вёскі Завярэжжа, Навасёлкі, Гуслішча і далей па шашы Магілёў — Бабруйск.

Гісторыя

Пад уладай Расійскай імперыі

Вядома ў Расійскай імперыі з XVIII ст. У 1777 годзе вёска Варатнішчызна ў Магілёўскім павеце. У 1785 годзе ў Магілёўскім павеце, уласнасць памешчыка. Памешчык меў тут у 1864 годзе 219 дзес. зямлі. У 1869 годзе пачала дзейнічаць гарбарня. Паводле перапісу 1897 года ў Вендаражскай воласці Магілёўскага павета Магілёўскай губерні, побач стаялі 2 аднайменныя сядзібы.

У 1909 годзе мясцоваму памешчыку І. І. Пратасевічу належалі 174 дзесяціны зямлі, а ўсё вяскоўцы мелі толькі 54 дзесяціны. Дзейнічала сукнавальня.

Найноўшы час

25 сакавіка 1918 года згодна з Трэцяй Устаўной граматай вёска абвяшчалася часткай Беларускай Народнай Рэспублікі. 1 студзеня 1919 года згодна з пастановай I з’езда КП(б) Беларусі ўвайшла ў склад Беларускай ССР, аднак 16 студзеня Масква адабрала яе разам з іншымі этнічна беларускімі тэрыторыямі ў склад РСФСР. У сакавіку 1924 года вёску вярнулі БССР, з 17 ліпеня 1924 года ў Магілёўскім раёне Магілёўскай акругі (да 26 ліпеня 1930), з 20 лютага 1938 года ў Магілёўскай вобласці.

У 1930 годзе арганізаваны калгас імя У. І. Леніна.

У Вялікую Айчынную вайну з ліпеня 1941 года да 27 чэрвеня 1944 года акупіравана нямецка-фашысцкімі захопнікамі. У 1990 годзе ў складзе саўгаса «Вендараж» (цэнтр — в. Вендараж).

Планіроўка

Планіровачна складаецца з працяглай вуліцы ламанага абрысу, арыентаванай з паўднёвага ўсходу на паўночны захад. Забудавана двухбакова, шчыльна традыцыйнымі драўлянымі дамамі сядзібнага тыпу.

Насельніцтва

• XVIII стагоддзе:
  • 1785 — 4 двары, 27 жыхароў.
• XIX стагоддзе:
  • 1858 — 13 жыхароў мужчынскага полу.
  • 1897 — 7 двароў, 48 жыхароў, сядзібы — 2 двары, 19 жыхароў.
• XX стагоддзе:
  • 1909 — 14 двароў, 77 жыхароў, фальварак — 1 двор, 10 жыхароў.
  • 1926 — 26 двароў, 106 жыхароў.
  • 1990 — 25 гаспадарак, 44 жыхары.
• XXI стагоддзе:
  • 2007 — 14 гаспадарак, 18 жыхароў.

Зноскі

1. ↑ Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь: Магілёўская вобласць: нарматыўны даведнік / І. А. Гапоненка і інш.; пад рэд. В. П. Лемцюговай. — Мн.: Тэхналогія, 2007. — 406 с. ISBN 978-985-458-159-0. (DJVU)

Літаратура

• Варатыншчына // Гарады і вёскі Беларусі: Энцыклапедыя. Т. 6, кн. 2. Магілёўская вобласць / У. Д. Будзько і інш. — Мн.: БелЭн, 2009. — 591 с. ISBN 978-985-11-0440-2.

Спасылкі

• На Вікісховішчы пакуль няма медыяфайлаў па тэме, але Вы можаце загрузіць іх