Дубровіца

У гэтага паняцця ёсць і іншыя значэнні, гл. Дубровіца (значэнні). Дубровіца[1], ці Дубровыця[2] (укр.: Дубровиця), таксама сустракаецца Дубравіца[3] — горад ва Украіне, на рацэ Гарынь. Адміністрацыйны цэнтр Дубровыцкага раёна Ровенскай вобласці. Насельніцтва 9430 чал. (2011). Знаходзіцца за 126 км на поўнач ад Роўна, за 3 км ад чыгуначнай станцыі Дамбровіца (лінія Сарны — Лунінец).

Дубровіца — колішняя сталіца княства і графства на гістарычнай Піншчыне (частка Берасцейшчыны), на захадзе Палесся.

Назва

Тапонім Дубровіца, напэўна, утварыўся ад асновы «дуброва» (дубовы лес)[4].

Гісторыя

Упершыню згадваецца як горад Тураўскага княства пад 1005 годам. У 2-й палове XII ст. стала сталіцай удзельнага Дубровіцкага княства.

У 1340-я года Дубровіца далучылася да Вялікага Княства Літоўскага[1]. З XV ст. нададзена ва ўладанні адной з галін князёў Гальшанскіх, якая ад княства звалася Гальшанскімі-Дубровіцкімі. У XVI ст. у складзе Троцкага ваяводства, збудаваны касцёл. Паводле адміністрацыйна-тэрытарыяльнай рэформай (1565—1566) у складзе Пінскага павета Берасцейскага ваяводства[5]. У гэты ж час стала сталіцай графства.

У 1571 годзе Дубровіцу як пасаг атрымаў А. Курбскі[1]. У 1695 годзе Ян Дольскі фундаваў у Дубровіцы калегіум піяраў. З XVIII ст. ва ўладанні Плятэраў.

Пасля 2-га падзелу Рэчы Паспалітай (1793) у складзе Расійскай імперыі, дзе ў 1795 годзе з усёй воласцю (колішнім графствам) пераведзена ў склад Валынскай губерні. Па задушэнні паўстання 1830-1831 гадоў, у 1831 годзе расійскія ўлады скасавалі калегіум піяраў.

У 1918—1919 годзе ў Дубровіцы адбылося зладжанае эсэрамі і бальшавікамі Палескае паўстанне, у выніку разрабаваны палац графаў Плятэраў. Паводле Рыжскага мірнага дагавора (1921) у складзе міжваеннай Польскай Рэспублікі.

З 1939 года Дубровіца ў склад УССР, з 1940 года цэнтр раёна. У 2-ю сусветную вайну з 1 ліпеня 1941 да 10 студзеня 1944 года горад пад нямецкай акупацыяй.

30 ліпеня 1997 года гарадскі савет зацвердзіў сучасныя герб і сцяг Дубровіцы.

• Места на старых здымках
• Вуліца і касцёл
• Касцёл
• Касцёл, інтэр’ер
• Касцёл, інтэр’ер
• Царква
• Вуліца
• Сядзіба Плятэраў
• Сядзіба

Насельніцтва

• XIX стагоддзе: 1860 — 3743 чал., з іх 1709 хрысціян і 2034 іўдзеяў[5]
• XX стагоддзе: 1990 — 10,7 тыс. чал.[6]
• XXI стагоддзе: 2001 — 9644 чал.; 1 студзеня 2011 — 9430 чал.

Эканоміка

Прадпрыемствы харчовай прамысловасці, завод перапрацоўкі ільна.

Турыстычная інфармацыя

Славутасці

• Касцёл Святога Яна Хрысціцеля (1695—1701)
• Сядзіба Плятэраў (XVIII ст.)
• Царква Раства Багародзіцы (1862)

Вядомыя асобы

• Мікола Аляксеевец (нар. 1941) — украінскі гісторык і педагог
• Анастасія Заслаўская-Гальшанская (?—1561) — рэлігійная і культурная дзеячка часоў Вялікага Княства Літоўскага
• Мікола Ляховіч (нар. 1976 — украінскі грамадскі дзеяч, палітычны вязень
• Фёдар Пірышка (1898—1991) — беларускі партыйны дзеяч, мемуарыст
• Жорж Шарпак (нар. 1924) — французскі фізік, лаўрэат Нобелеўскай прэміі (1992)

Зноскі

1. 1 2 3 ЭнцВКЛ, 2005
2. ↑ Напісанне ў адпаведнасці з ТКП 177-2009 (03150) «Спосабы і правілы перадачы геаграфічных назваў і тэрмінаў Украіны на беларускую мову»
3. ↑ Беларускія этнаграфічныя граніцы // Станкевіч Я. Этнографічныя і гісторычныя тэрыторыі і граніцы Беларусі. — Нью-Ёрк, 1953.
4. ↑ Жучкевич В. А. Краткий топонимический словарь Белоруссии. — Мн.: Изд-во БГУ, 1974. С. 112.
5. 1 2 Dąbrowica // Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Tom I: Aa — Dereneczna. — Warszawa, 1880. S. 931
6. ↑ Дубровица // Большой энциклопедический словарь / Гл. ред. В. П. Шишков. — М.: НИ «Большая Российская энциклопедия», 1998. — 640 с.: ил. ISBN 5-85270-262-5.

Літаратура

• Грынявецкі В. Дубровіца // Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя. У 3 т. / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў (гал. рэд.) і інш.; маст. З. Э. Герасімовіч. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя, 2005. — Т. 1: Абаленскі — Кадэнцыя. — С. 607. — 688 с. — ISBN 985-11-0314-4 (т. 1), ISBN 985-11-0315-2.
• Dąbrowica // Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Tom I: Aa — Dereneczna. — Warszawa, 1880. S. 931.

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Дубровіца
• Неафіцыйны сайт горада