Клімавічы

У паняцця ёсць і іншыя значэнні, гл. Клімавічы, значэнні.

Клі́мавічы[2] (афіц. транс.: Klimavičy) — горад у Магілёўскай вобласці Беларусі, адміністрацыйны цэнтр Клімавіцкага раёна. За 124 км ад Магілёва. Чыгуначная станцыя на лініі Орша—Унеча. Звязаны аўтадарогамі з Крычавам, Касцюковічамі, Хоцімскам. Насельніцтва 16 346 чал. (2017)[3].

Гісторыя

Упершыню згадваецца ў XIV ст. ў адным з дакументаў, звязаных з родам дваран Асмалоўскіх. З пачатку XVII ст. паселішча ў Мсціслаўскім ваяводстве Вялікага Княства Літоўскага. У 1626 г. тут заснаваны манастыр дамініканцаў. З 1720 г. належаў Бялецкім, з 1758 г. — Галынскім. З 1772 г., у выніку 1-га падзелу Рэчы Паспалітай, у складзе Расійскай імперыі.

З 1777 г. горад, цэнтр павета у 1781 г. атрымаў герб. У 1804 г. ў Клімавічах знойдзены самы буйны на тэрыторыі Беларусі скарб антычных манет. У 1850-я гады ў горадзе дзейнічала 3 гарбарні, 5 пачатковых навучальных устаноў, бібліятэка, бальніца, аптэка. У 1883 г. пачалі дзейнічаць тытунёвае, у 1897 г. спіртаачышчальнае прадпрыемствы. На тракце Орша-Клімавічы-Касцюковічы была паштовая станцыя. У 1883 г. адкрыта бальніца і аптэка. У 1904 г. ў горадзе было 718 дамоў (18 вуліц, 6 завулкаў, 2 плошчы), 21 дробнае прадпрыемства, бальніца, аптэка, друкарня, фатаграфія, бібліятэка, чытальня, 8 тракціраў і чайных, 9 заезных дамоў, жаночая і мужчынская гімназіі, 4 вучылішчы. У пачатку XX ст. ў горадзе пачалі працаваць электрастанцыя, кінатэатр, пошта, гасцініца, аптэка, народны дом.

У лістападзе 1917 г. у горадзе ўстаноўлена савецкая ўлала. З ліпеня 1924 да 1927 гг. цэнтр Калінінскай акругі. У 1925—1926 гг. выдавалася акруговая газета «Наш працаўнік». З 1927 г. цэнтр раёна. У 1929—1930 гг. праз Клімавічы пракладзеная чыгунка. 5 мая 1932 г. створаны ветэрынарны тэхнікум. З 10 жніўня 1941 да 28 верасня 1943 гг. горад акупіраваны нямецкімі войскамі, якія загубілі каля 800 чал. Падчас акупацыі дзейнічала Клімавіцкае камсамольска-маладзёжнае падполле.

Насельніцтва

• XXI стагоддзе: 2006 — 15,4 тыс. чал.; 2009 — 17 064 чал. (перапіс)[4]; 2015 — 16 374 чал.[5]; 2016 — 16 445 чал.[6]; 2017 — 16 346 чал.[3]

Эканоміка

Прадпрыемствы харчовай, будаўнічых матэрыялаў прамысловасці. Гасцініца «Дружба».

Культура і адукацыя

Клімавіцкі краязнаўчы музей. Клімавіцкі дзяржаўны аграрны каледж. З 2001 у горадзе праводзіцца Міжнародны фестываль дзіцячай творчасці «Залатая пчолка».

Славутасці

• Клімавіцкая Міхайлаўская царква
• Клімавіцкі сядзібны дом

Вядомыя асобы

Асноўны артыкул: Вядомыя асобы Клімавічаў‎

• Данііл Сямёнавіч Воранаў (нар. 1925) — беларускі архітэктар.
• Ізраіль Львовіч Каганаў, вучоны ў галіне прамысловай электронікі. Доктар тэхнічных навук, прафесар.
• Пётр Рыгоравіч Кантаровіч (1905—1968) — матэматык, доктар матэматычных навук, прафесар
• Акцябр Паўлавіч Комаў (1923—1993) — вучоны ў галіне дэрматалогіі і венералогіі, доктар медыцынскіх навук, прафесар[7]
• Мікалай Парфір’евіч Клаўс, дырыжор
• Леанід Леанідавіч Карніенка, беларускі лыжны гоншчык
• Валянціна Аўраамаўна Маслава, беларускі мовазнавец

Гл. таксама

• Гарады Магілёўскай вобласці
• Гарады Беларусі

Зноскі

1. ↑ Численность населения на 1 января 2022 г. и среднегодовая численность населения за 2021 год по Республике Беларусь в разрезе областей, районов, городов, поселков городского типа — Национальный статистический комитет Республики Беларусь, 2022.
2. ↑ Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь: Магілёўская вобласць: нарматыўны даведнік / І. А. Гапоненка і інш.; пад рэд. В. П. Лемцюговай. — Мн.: Тэхналогія, 2007. — 406 с. ISBN 978-985-458-159-0. (DJVU)
3. 1 2 Колькасць насельніцтва на 1 студзеня 2017 г. і сярэднегадавая колькасць насельніцтва за 2016 год па Рэспубліцы Беларусь у разрэзе абласцей, раёнаў, гарадоў і пасёлкаў гарадскога тыпу(руск.) . Нацыянальны статыстычны камітэт Рэспублікі Беларусь (29 сакавіка 2017). Праверана 3 красавіка 2017.
4. ↑ Перепись населения Республики Беларусь 2009
5. ↑ Колькасць насельніцтва на 1 студзеня 2015 г. і сярэднегадавая колькасць насельніцтва за 2014 год па Рэспубліцы Беларусь у разрэзе абласцей, раёнаў, гарадоў і пасёлкаў гарадскога тыпу(руск.) . Нацыянальны статыстычны камітэт Рэспублікі Беларусь (31 сакавіка 2015). Праверана 3 красавіка 2017.
6. ↑ Колькасць насельніцтва на 1 студзеня 2016 г. і сярэднегадавая колькасць насельніцтва за 2015 год па Рэспубліцы Беларусь у разрэзе абласцей, раёнаў, гарадоў і пасёлкаў гарадскога тыпу(руск.) . Нацыянальны статыстычны камітэт Рэспублікі Беларусь (30 сакавіка 2016). Праверана 3 красавіка 2017.
7. ↑ Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш.. — Мн.: БелЭн, 1999. — Т. 8: Канто — Кулі. — 576 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0144-3 (т. 8), ISBN 985-11-0035-8.

Літаратура

• Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш.. — Мн.: БелЭн, 1999. — Т. 8: Канто — Кулі. — 576 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0144-3 (т. 8), ISBN 985-11-0035-8.
• Філякоў, У. Клімавічы / Уладзімір Філякоў // Энцыклапедыя гісторыі Беларусі: У 6 т. / Беларус. Энцыкл.; Рэдкал.: Г. П. Пашкоў (галоўны рэд.) і інш.; Маст. Э. Э. Жакевіч. Т. 4: Кадэты — Ляшчэня. — Мн.: БелЭн, 1997. — 432 с.: іл. — С. 199. — ISBN 985-11-0041-2.

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Клімавічы
• Геаграфічныя звесткі па тэме Клімавічы на OpenStreetMap
• Надвор’е ў горадзе Клімавічы