Рудня (горад)

У гэтага паняцця ёсць і іншыя значэнні, гл. Рудня.

Рудня (руск.: Рудня) — горад (з 1926 года) у Расіі, адміністрацыйны цэнтр Руднянскага раёна Смаленскай вобласці. Насельніцтва 9,58 тыс. чалавек (2007). Заснаваны ў 1363 годзе.

Горад размешчаны на левым беразе ракі Малая Бярэзіна (басейн Бярэзіны), за 68 км ад Смаленска, недалёка ад мяжы з Рэспублікай Беларусь.

Гісторыя

Першыя згадкі пра Рудню датуюцца прыкладна 1363 годам. Тады назва паселішча згадваецца як Родня (адноснае прыметнік ад слова род), што азначала «урадлівы, ўраджайны» (для параўнання: польск. Rodny з ідэнтычным значэннем). Сучасная назва Рудня паўстала пазней пад уплывам тапоніма Рудня: рэкі Рудня з водамі «ржавага» (чырвона-карычневага) колеру і названых па ёй паселішчаў.

Знаходзілася ў складзе ВКЛ і Рэчы Паспалітай. Пасля 1772 г. адышла да Расійскай імперыі, мястэчка Бабінавіцкага, з 1857 г. — Аршанскага павета Магілёўскай губерні.

Штуршок у развіцці Рудня атрымала ў другой палове XIX стагоддзя, калі праз населены пункт былі пабудаваныя шаша Віцебск — Смаленск (1856 год) і чыгунка Рыга — Арол (1868 год).

У 1918 годзе Магілёўшчына абвяшчалася часткай Беларускай Народнай Рэспублікі, а ў студзені 1919 года — Беларускай ССР, аднак у хуткім часе Руднянская воласць уключана ў Смаленскі павет, які стаў часткай РСФСР. У 1926 г. Рудня атрымала статут города, у 1929 г. быў утвораны Руднянскі раён[2].

У перыяд беларусізацыі працаваў Руднянскі белпедтэхнікум, у 1932 г. ён меў 165 навучэнцаў; існавала тры аддзяленні: дашкольнае, падрыхтоўчае і школьное[3].

14 ліпеня 1941 г. Рудня была акупавана нацысцкімі войскамі, вызвалена 8 кастрычніка 1943 г.

Вядомыя асобы

• Аляксандр Пятровіч Мазалёў — беларускі жывапісец, графік, педагог.
• Валянціна Цімафееўна Петрачкова — беларуская актрыса тэатра і кіно.

Зноскі

1. ↑ http://web.archive.org/web/20090828062338/http://www.gks.ru/wps/PA_1_0_S5/Documents/jsp/Detail_default.jsp?category=1112178611292&elementId=1140096199984 - Колькасць насельніцтва Расійскай Федэрацыі па гарадах, пасёлках гарадскога тыпу і раёнах на 1 студзеня 2010 года (руск.)
2. ↑ Энциклопедия Смоленской области
3. ↑ Энциклопедия Смоленской области

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Рудня (горад)