Груздава (Пастаўскі раён)

У паняцця ёсць і іншыя значэнні, гл. Груздава.

Гру́здава[1] (трансліт.: Hruzdava, руск.: Груздово) — вёска ў Пастаўскім раёне Віцебскай вобласці. Уваходзіць у склад Юнькаўскага сельсавета. Знаходзіцца за 15 км на паўднёвы ўсход ад Паставаў.

Груздава — даўняе мястэчка гістарычнай Ашмяншчыны (частка Віленшчыны).

Назва

Паходжанне тапоніму «Груздава» мясцовыя жыхары выводзяць ад грыбоў груздоў. Аднак больш імавернай выглядае версія пра ўтварэнне назвы паселішча ад слова «груд» — «узгорак», «курган», што добра стасуецца з рэльефам мясцовасці: цэнтральная частка вёскі ўзвышаецца над ваколіцамі на 15—20 метраў.

Гісторыя

Згодна з адміністрацыйна-тэрытарыяльнай рэформай (1565—1566) Груздава ўваходзіла ў склад Ашмянскага павета Віленскага ваяводства. У 1773 князь Агінскі збудаваў тут касцёл Унебаўзяцця Найсвяцейшай Дзевы Марыі[2].

У выніку другога падзелу Рэчы Паспалітай (1793) Груздава апынулася ў складзе Расійскай імперыі, у Ашмянскім павеце Віленскай губерні.

Згодна з Рыжскім мірным дагаворам (1921) Груздава апынулася ў складзе міжваеннай Польскай Рэспублікі, дзе з 1927 сталі цэнтрам гміны Пастаўскага павета Віленскага ваяводства.

У 1939 Груздава ўвайшло ў БССР, дзе ў 1940—1960 гадах з’яўлялася цэнтрам Груздаўскага сельсавета.

• Мястэчка на старых здымках
• Царква і касцёл
• Касцёл, бакавы фасад
• Новы касцёл (?)

Насельніцтва

• XX стагоддзе: 1921 — 292 чал.[3]; 1999 — 179 чал.
• XXI стагоддзе: 2010 — 134 чал.

Турыстычная інфармацыя

Славутасці

• Капліца-пахавальня (XIX ст.)
• Царква Святога Іаана Прадцечы (2-я пал. XIX ст.) -  Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 213Г000590шыфр 213Г000590
• Касцёл Узвіжання Святога Крыжа

Страчаная спадчына

• Касцёл Унебаўзяцця Найсвяцейшай Дзевы Марыі (1773, пач. XX ст.)

Галерэя

• Краявіды Груздава
• Царква і крыж
• Царква
• Новы касцёл
• Вуліца

Зноскі

1. ↑ Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь: Віцебская вобласць: нарматыўны даведнік / У. М. Генкін, І. Л. Капылоў, В. П. Лемцюгова; пад рэд. В. П. Лемцюговай. — Мн.: Тэхналогія, 2009. — 668 с. ISBN 978-985-458-192-7 (DJVU).
2. ↑ Hruzdowo // Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Tom III: Haag — Kępy. — Warszawa, 1882. S. 191.
3. ↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej. Tom VII. Część II. Ziemia Wileńska. Powiaty: Brasław, Duniłowicze, Brasław i Wilejka. — Warszawa: Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, 1923.

Літаратура

• Памяць: гіст.-дакум. хроніка Пастаўскага р-на / Рэдкал. Г.К. Кісялёў [і інш.]. — Мн., 2001.
• Hruzdowo // Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Tom III: Haag — Kępy. — Warszawa, 1882. S. 191.
• Oborek, (Hruzdów) // Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. — Tom VII (Netrebka — Perepiat), 1886. — S. 336 (польск.)

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Груздава (Пастаўскі раён)
• Груздава (Пастаўскі раён) на сайце Глобус Беларусі (руск.)