Ходарыў

Ходарыў[1] (укр.: Ходорів) — горад раённага значэння Жыдачыўскага раёна Львоўскай вобласці Украіны.

Геаграфія і транспарт

Размешчаны над ракой Луг (прыток Днястра), за 14 км ад Жыдачава і за 64 км на паўднёвы ўсход ад Львова.

Важны чыгуначны вузел. Курсуюць прыгарадныя дызель-цягнікі да Львова, Стрыя, Івана-Франкоўска, Цярнопаля (праз Рагатын). А таксама пасажырскія цягнікі ў кірунку Чарнаўцоў, Львова, Луцка, Ковеля, Рахава, Кіева (праз Здалбунаў — Шапятоўку і праз Цярнопаль — Хмяльніцкі), Адэсы і інш. У цёплае паўгоддзе і на святы ходзіць цягнік да Запарожжа.

Сувязь з абласным цэнтрам дастаткова рэгулярная: ажыццяўляецца дызель-цягнікамі Ходарыў — Львоў і усімі пасажырскімі цягнікамі, якія ідуць на Львоў і цэнтральную Украіну. Да раённага цэнтра можна трапіць на дызель-цягніку Ходаровыў — Стрый.

Праз горад праходзіць аўтадарога Мукачава - Стрый - Цярнопаль - Умань.

Назва

Па найбольш верагоднай версіі, назва горада паходзіць ад мужчынскага імя Ходар (народны варыянт імя Фёдар, Хвёдар). Да гэтых імёнаў набліжан і імя Тэадор, якое бярэ пачатак ад грэчаскіх слоў Тэас (Бог) і дорон (дар). Такім чынам, літаральна - “Божы дар”. Гісторык, даследчык летапісаў Антоній Петрушэвіч пацвярджае думку аб першапачатковым паходжанні назвы горада ад імя Хвёдар. Ён піша: «Рускае імя Ходор, Хвэдзір, Хведька, Федзя - сапсаванае рускім вымаўленнем імя Тэадор».

Некаторыя гісторыкі сцвярджаюць, што па старажытнай легендзе, распаўсюджанай у шляхецкім родзе Ходараўскіх, Ходар разам з трыма братамі - княжычамі Даніілам, Васькам і Ванком Корчакамі прыбылі на Русь з Венгрыі. Ад яго нібыта і пайшоў род і назва горада.

Па іншай версіі назва горада складаецца з трох частак: Ход-а-рыў. Першая частка трансфармавалася ад слова ход або хадзіць. Таму назва можна трактаваць яшчэ і так: хадзіць ровам, хадзіць па рове. Гэтую версію распавядаюць старажылы горада.

Гісторыя

Упершыню згадваецца ў 1394 г. пад назвай Ходараў-стаў, Ходарастаў. Як і большасць старадаўніх паселішчаў, горад размясціўся ў месцы, прыстасаваным да абароны: у міжрэччы Днястра і яго прытока Луга. Як падказвае старое назва горада, паблізу горада сапраўды размешчаны некалькі вялікіх азёр. У пачатку 17 ст. уладальнікам горада быў граф Фёдар (Тэадор) Тышкевіч з Лагойска — падстолій Брэсцкага ваяводства, зяць князя Януша Заслаўскага.

Пад Аўстрыіяй гэта было мястэчка ў Бобрыцкім павеце, з 1890-х pp. — чыгуначны вузел. 3 сакавіка 1918 г. у горадзе адбылося «свята дзяржаўнасці і міра» (веча) у падтрымку дзеянняў урада Украінскай Народнай Рэспублікі, на якім прысутнічала каля 20 000 чалавек.

У горадзе праходзілі перамовы паміж прадстаўнікамі Антанты (місія пад камандаваннем французскага генерала Бартэлемі) і УНР — ЗУНР, у якой прымаў удзел, у прыватнасці, Галоўны атаман УНР Сымон Пятлюра, які быў запрошаны на перамовы паміж прадстаўнікамі ЗУНР і місіяй Бартэлемі (26 лютага наведаў Беражаны, Стрый, вечарам пабываў на спектаклі ў Народным доме), 27 лютага прыбыў у Ходарыў. Яго сустракалі: Прэзідэнт ЗУНР Яўген Петрушэвич, ганаровая сотня, аркестр граў нацыянальны гімн. Падчас сустрэчы з Бартэлемі ён паставіў умову прызнання УНР і ЗУНР, аказанне падтрымкі ў барацьбе супраць бальшавікоў.

27 сакавіка 1919. у горадзе пад старшынствам прэзідэнта ЗУНР Е. Петрушэвіча адбылося шырокая нарада з удзелам урадавых і ваенных дзеячаў ЗУНР, УНР: было вырашана паслаць дэлегацыю ў Парыж, усімі мерамі дамагацца міру.

23 траўня 1919 г. горад быў захоплены ў выніку наступлення польскіх войскаў пад камандаваннем генерала Ю. Галера.

Галерэя

• Палац
• У парку
• Помнік Багдану Хмяльніцкаму

Зноскі

1. ↑ Напісанне ў адпаведнасці з ТКП 177-2009 (03150) «Спосабы і правілы перадачы геаграфічных назваў і тэрмінаў Украіны на беларускую мову»