Багацькаўка

Бага́цькаўка[1] (трансліт.: Bahaćkaŭka, руск.: Богатьковка; да 1976 г. — Вялікая Багацькаўка і Малая Багацькаўка) — вёска ў Мсціслаўскім раёне Магілёўскай вобласці. Уваходзіць у склад Падсолтаўскага сельсавета. Месціцца за 23 км на паўднёвы захад ад Мсціслава, 104 км ад Магілёва, 27 км ад чыгуначнай станцыі Ходасы на лініі Орша—Сураж.

Геаграфія

Рэльеф раўнінны. Праз вёску цячэ ручай (прыток ракі Рамясцвянка). На паўднёвым усходзе каля вёскі пачынаецца рака Белая Натапа (прыток ракі Чорная Натапа). Транспартныя сувязі па мясцовай дарозе і далей па шашы Мсціслаў—Горкі.

Планіроўка

Планіровачна складаецца з паўднёва-заходняй (прамалінейная вуліца з завулкам, арыентаваная з паўднёвага захаду на паўднёвы ўсход, колішняя вёска Вялікая Багацькаўка) і паўночна-ўсходняй (крывалінейная кароткая вуліца амаль мерыдыяльнай арыентацыі з 2 завулкамі, колішняя вёска Малая Багацькаўка). Забудавана пераважна аднабакова, шчыльна, індывідуальнымі драўлянымі дамамі сядзібнага тыпу. Гаспадарчы сектар — на поўначы.

Гісторыя

У 1834 годзе ў Мсціслаўскім павеце. Апрача земляробства вяскоўцы займаліся шавецкім і кравецкім промысламі. У 1897 годзе ў Шамаўскай воласці Мсціслаўскага павета Магілёўскай губерня пры дарозе Мсціслаў—Шамава. Вёска падзялялася на Вялікую Багацькаўку і Малую Багацькаўку.

На базе дарэвалюцыйнай была створана працоўная школа 1-й ступені, у якой у 1926 годзе было 42 вучні. У 1930 годзе ў вёсцы Вялікая Багацькаўка арганізаваны калгас «Рассвет», які ў 1932 годзе аб’ядноўваў 38 гаспадарак, меў 296 га ворыва, у вёсцы Малая Багацькаўка — калгас імя Чырвонай Арміі, які аб’ядноўваў у 1932 годзе 15 гаспадарак, меў 133 га ворыва. У калгасе «Рассвет» дзейнічала камуністычная партыйная ячэйка; працавала кузня. Абслугоўваліся калгасы Курманаўскай машынна-трактарнай станцыі.

У Другую сусветную вайну з 14 ліпеня 1941 года да 29 верасня 1943 года акупаваная войскамі нацысцкай Германіі.

У 1976 годзе вёскі Вялікая Багацькаўка і Малая Багацькаўка былі аб’яднаныя ў адну з назвай Багацькаўка. У 1990 годзе ў складзе калгаса імя Леніна (цэнтр — вёска Курманава). Працавалі пачатковая школа, магазін. У 2007 годзе ў СКВ «Курманава». Да 2013 года вёска ўваходзіла ў склад Раздзельскага сельсавета[2].

Насельніцтва

• XIX стагоддзе:
  • 1834 год — 28 двароў, 116 жыхароў
  • 1880 год — 20 двароў, 161 жыхар
  • 1897 год — Вялікая Багацькаўка — 36 двароў, 210 жыхароў; Малая Багацькаўка — 20 двароў, 134 жыхары
• XX стагоддзе:
  • 1909 год — Вялікая Багацькаўка — 30 двароў, 172 жыхары; Малая Багацькаўка — 21 двор, 160 жыхароў
  • 1990 год — 66 гаспадарак, 147 жыхароў
  • 1993 год — 66 двароў, 100 жыхароў[3]
  • 1999 год — 66 жыхароў
• XXI стагоддзе:
  • 2010 год — 34 жыхары[4]

Славутасці

• Літаратурны музей Максіма Гарэцкага

Вядомыя ўраджэнцы

• Максім Гарэцкі (1893—1938) — пісьменнік, літаратуразнаўца, класік беларускай літаратуры
• Гаўрыла Гарэцкі (1900—1988) — геолаг, географ, эканаміст, акадэмік АН БССР

Спіс вуліц

• Цэнтральная вуліца
• Ленінскі завулак[5]

Зноскі

1. ↑ Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь: Магілёўская вобласць: нарматыўны даведнік / І. А. Гапоненка і інш.; пад рэд. В. П. Лемцюговай. — Мн.: Тэхналогія, 2007. — 406 с. ISBN 978-985-458-159-0. (DJVU)
2. ↑ Решение Могилевского областного Совета депутатов от 20.11.2013 N 23-1 Об изменении административно-территориального устройства некоторых административно-территориальных единиц Могилевской области Архівавана 13 ліпеня 2015.
3. ↑ Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш.. — Мн.: БелЭн, 1996. — Т. 2: Аршыца — Беларусцы. — С. 201. — 480 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0061-7 (т. 2), ISBN 985-11-0035-8.
4. ↑ Дзяржкартгеацэнтр Архівавана 23 лютага 2018.
5. ↑ Спіс вуліц і іншых элементаў ўнутранага адраса (нявызн.) (недаступная спасылка). Нацыянальнае кадастравае агенцтва Рэспублікі Беларусь. Архівавана з першакрыніцы 14 верасня 2021. Праверана 14 верасня 2021.

Літаратура

• Гарады і вёскі Беларусі: Энцыклапедыя. Т. 7, кн. 3. Магілёўская вобласць / У. А. Бадакоў і інш.; пад навуковай рэдакцыяй А. І. Лакоткі. — Мн.: БелЭн, 2009. — 542 с. ISBN 978-985-11-0452-5. С. 16—17

Спасылкі

• На Вікісховішчы пакуль няма медыяфайлаў па тэме, але Вы можаце загрузіць іх
• Радзіма Гарэцкага. Вёска памірае, музэй патрабуе рамонту (нявызн.). Радыё Свабода (16 лістапада 2015). Архівавана з першакрыніцы 12 лютага 2016. Праверана 12 лютага 2016.
• Багацькаўка на сайце Глобус Беларусі (руск.)
• Багацькаўка на Radzima.org