Светлагорск

Светлаго́рск[2] (афіц. транс.: Svietlahorsk; да 29 ліпеня 1961 года — Шаці́лкі) — горад раённага падпарадкавання ў Светлагорскім раёне Гомельскай вобласці Беларусі, адміністрацыйны цэнтр раёна. Знаходзіцца на раўніне Гомельскае Палессе, сярэдняя тэмпература паветра студзеня −6,6 °C, ліпеня 18,4 °C, ападкаў 602 мм/год.

Гісторыя

Асноўны артыкул: Гісторыя Светлагорска

Паводле археалагічных раскопак, паселішча на месцы сучаснага горада існавала з VI — VII ст., а з XIII ст. існуе непарыўна[3]. Па пісьмовай крыніцы населены пункт вядомы з 15 ліпеня 1560 г. як маёнтак Шацілінскі Востраў[4]. У 1639 годзе сяло Шацілавічы[5] мела 17 сялянскіх двароў. У 1744 г. у спісе каталіцкіх парафій згадваюцца Шацілкі[6]. З 20 жніўня 1924 года мястэчка Шацілкі — цэнтр сельскага Савета (да 1960 г.) у створаным Парыцкім раёне[7]. 30 снежня 1956 г. вёска Шацілкі пераўтворана ў гарадскі пасёлак[8], з 9 чэрвеня 1960 — цэнтр Парыцкага раёна. 29 ліпеня 1961 года гар. п. Шацілкі пераўтвораны ў горад Светлагорск[9], а Парыцкі раён перайменаваны ў Светлагорскі[10].

Насельніцтва

• XX стагоддзе: 1917 — 757 чал. у ваколіцы (вёсцы), маёнтку і чыгуначнай станцыі разам; 1953 — 2 170 чал.[11]; 1959 — 5 772 чал.[12]; 1961 — 11,5 тыс. чал.[13]; 1970 — 40,3 тыс. чал.[14]; 1973 — 48,7 тыс. чал.[14]; 1975 — 55 тыс. чал.[15]; 1981 — 58 тыс. чал.[16]; 1993 — 74 тыс. чал.[17]; 1999 — 73,3 тыс. чал.[18]; 2000 — 73,3 тыс. чал.[19]
• XXI стагоддзе: 2001 — 73,4 тыс. чал.[14]; 2006 — 70,2 тыс. чал.; 2008 — 69,5 тыс. чал.; 2009 — 69,3 тыс. чал.; 2010 — 69,9 тыс. чал.; 2012 — 69,2 тыс. чал.; 2015 — 68 593 чал.[20]; 2016 — 69 011 чал.[21]; 2017 — 68 550 чал.[22]; 2018 — 67 453 чал.[23]; 2019 — 67 054 чал.[24]

Унутраны падзел горада

Жылая планіроўка горада складаецца з наступных частак:

Шацілкі — колішняя вёска, уздоўж р. Бярэзіна, з пераважна індывідуальнай забудовай (Ніжнія Шацілкі — іх старая частка, на ўсход ад набярэжнай, Верхнія Шацілкі — іх новая частка, на захад ад набярэжнай);

Стары горад — кварталы, якія прылягаюць да старой часткі Шацілак, у асноўным з 2—3-павярховымі будынкамі 1950-х — пач. 1960-х гг.;

пас. Будаўнікоў — невялікая 1-павярховая забудова ў лясным масіве;

8 мікрараёнаў, якія пабудаваны з 1960-х гг. да нашага часу (яны складаюць асноўную частку горада, назвы гл. ніжэй).

Па іншы бок ад чыгункі знаходзяцца:

пас. Нафтавікоў — 2—3-павярховая забудова 1960-х гг.;

Светач — ранейшая в. Какаль і колішні маёнтак Еленполь.

Астатнія месцы, якія маюць у асноўным індывідуальную забудову — уздоўж чыгункі, а таксама прылеглыя да пас. Нафтавікоў — не маюць цалкам склаўшыхся найменняў, хоць у дачыненні да апошніх часам ўжываецца назва «Стары аэрадром».

Мікрараёны маюць наступныя назвы:

• Кастрычніцкі (мікрараён 1)
• Першамаскі (мікрараён 2)
• Маладзёжны (мікрараён 3)
• Юбілейны (мікрараён 4)
• Шацілкі (мікрараён 5)
• Бярэзіна (мікрараён 6)
• Палессе (мікрараён 6А)
• Паўдневы (мікрараён 8)

Нумарацыя будынкаў у шматпавярховай забудове вядзецца ў асноўным па мікрараёнах (а не па вуліцах). Для абазначэння адрасоў (у тым ліку для паштовай карэспандэнцыі) у межах мікрараёнаў 1-6А выкарыстоўваюцца як іхнія назвы (напрыклад, «Мікрараён Кастрычніцкі, дом 28, кватэра 11»), так і нумары («Мікрараён 1, дом 28, кватэра 11»). Мікрараён Паўднёвы падзелены на вуліцы, і для абазначэння адрасоў у ягоных межах выкарыстоўваюцца назвы вуліц, а не мікрараёна. Мікрараён Шацілкі прылягае да Шацілак — старадаўняй часткі паселішча.

Ва ўсходняй частцы горада знаходзіцца прамысловая зона, яна аддзелена ад жылой забудовы першага мікрараёна часткай вуліцы Мірашнічэнкі, часткова аддзелена ад жылых дамоў вуліцай Леніна (у раёне прахадной ЦЭЦ), і без адмежавання ад жылой часткі пачынаецца на поўдзень ад жылых дамоў па вуліцах Леніна і Зялёная (адразу за гэтымі дамамі пачынаецца агароджаная тэрыторыя завода ЖБВіК)

Вул. Дарожная падзяляе Шацілкі (злева) ад Старога горада.	Стары горад.	Мікрараён Палессе.

Вуліцы і завулкі

Асноўны артыкул: Спіс вуліц Светлагорска

Эканоміка

Буйнейшыя прадпрыемствы:

• вытворчае аб’яднанне «Хімвалакно»
• цэлюлозна-кардонны камбінат
• завод беленай цэлюлозы (уваходзіць у склад ААТ ЦКК, але з’яўляецца асобным заводам)
• цеплаэлектрацэнтраль
• завод жалезабетонных вырабаў і канструкцый
• домабудаўнічы камбінат

Транспартныя зносіны

Маецца прыстань на р. Бярэзіна. Горад знаходзіцца за 90 км ад г. Гомеля; на аўтамабільнай дарозе Парычы — Рэчыца, адлегласць да Гомеля па аўтадарозе — 113 км (праз г. Рэчыцу). Чыгуначная станцыя на лініі Жлобін — Калінкавічы[25]. Адлегласць ад Мінска наўпрост — 203 км.

У горадзе дзейнічае 12 аўтобусных маршрутаў.

• Аграсэрвіс — вакзал
• Аграсэрвіс — хлебазавод
• Хімвалакно — вул. Прывакзальная
• ЗПТН — мікрараён Палессе
• ЦКК — вул. Прывакзальная
• ЦКК — гандлёвы цэнтр (туды — па вул. Свярдлова, назад — па вул. Леніна)
• ЦКК — гандлёвы цэнтр
• Э ЦКК — гандлёвы цэнтр (экспрэсны, па зкарочанаму маршруту па вул. Калініна)
• пас. Нафтавікоў — індустрыяльны каледж
• Аграсэрвіс — пас. Светач
• Вакзал — пас. Мядкоў (або да в. Расава)
• «Хімвалакно» (ці ад аўтастанцыі або ЦКК) — пас. Мядкоў
• Аўтастанцыя — в. Якімава Слабада
• Аўтастанцыя — вакзал
• Аграсэрвіс — вул. Азалава
• Аўтастанцыя — вул. Прывакзальная
• Б Аграсэрвіс — вул. Азалава
• Аўтастанцыя — пас. Нафтавікоў
• Б Аўтастанцыя — вул. Багдановіча
• Аўтастанцыя — індустрыяльны каледж

Частка з іх працуе не ўвесь дзень, а па пэўных гадзінах.

У горадзе размешчана аўтастанцыя, з якой ходзяць аўтобусы па ўсім Светлагорскім раёне, некаторыя вёскі Рэчыцкага раёна, а таксама штодзённыя аўтобусы ў Мінск, Гомель, Кіеў, Маскву, Санкт-Пецярбург, Брагін, па пятніцах ходзіць аўтобус у Салігорск і Слуцк.

Вакзал Светлагорска размешчаны на чыгуначнай лініі Жлобін — Калінкавічы. Штодзень з яго можна даехаць да Брэста, Магілева, Віцебска, Гомеля, Рагачова, Мінска, Калінкавіч, Жлобіна, Бабруйска, Асіповіч, Оршы. Да верасня 2020 года плануецца завяршыць электрыфікацыю ўчастка лініі Жлобін — Калінкавічы, якая ўключае Светлагорск (па стане на ліпень 2019 года праца ў гэтым напрамку актыўна вядзецца).

Адукацыя

У горадзе працуюць 12 агульнаадукацыйных школ (у т. л. гімназія — былая школа нумар 7), першая і другая школы працуюць не ў поўную моц. Прафесійна-тэхнічны ліцэй хімікаў і індустрыяльны каледж, якія раней існавалі паасобна, у 2018 годзе былі злітыя ў адзіную ССНУ на базе каледжа, які цяпер мае асобны аддзел прафесійна-тэхнічнай адукацыі (былы прафесійна-тэхнічны ліцэй) і аддзел сярэдняй спецыяльнай адукацыі (уласна каледж). Дзейнічаюць Дом дзіцячай і юнацкай творчасці, міжшкольныя экалагічны і камп’ютарны цэнтры.

Раней, у 1993—2001 гг. у Светлагорску таксама існаваў беларускамоўны агульнаадукацыйны гуманітарны ліцэй імя Якуба Коласа (не ўключаны ў нумарацыю школ), які знаходзіўся ў Старым Горадзе па вуліцы Леніна. Ліцэй фінансаваўся з светлагорскага бюджэту, але у 2001 годзе быў зачынены, а засталыя ліцэйскія класы былі пераведзеныя ў школу нумар 1, дзе адбыўся асобны выпуск ліцэйскіх класаў у 2002—2003 гадах.

Культура

• гісторыка-краязнаўчы музей
• дом рамёстваў
• раённая цэнтралізаваная бібліятэчная сістэма
• карцінная галерэя «Традыцыя» імя Г. Пранішнікава
• гарадскі цэнтр культуры
• Дом культуры энергетыкаў
• дзіцячая школа мастацтваў
• дзіцячая мастацкая школа (выяўленчага мастацтва)

Кінатэатр «Спадарожнік» знаходзіцца ў в. Чыркавічы паблізу горада.

У 2017 годзе горад быў адабраны для ўдзелу ў ініцыятыве «Крэатыўныя гарады і рэгіёны».

Спорт

• футбольны клуб «Хімік»
• 3 стадыёны
• спартыўны комплекс
• плавальны басейн

Рэлігія

• 3 праваслаўныя храмы (у складзе Светлагорскай благачыннай акругі)
  • Храм у свяціцеля Кірылы Тураўскага
  • Спаса-Праабражэнская царква
  • Храм у імя Святых Першавярхоўных апосталаў Пятра і Паўла
• рымска-каталіцкі касцёл[26]
• некалькі пратэстанцкіх абшчын

Славутасці

Помнікі і скульптуры

• Скульптура «Раман Шаціла» — у гонар першага вядомага з пісьмовых крыніц шацілкаўца, у яго вобразе ўшанаваны заснавальнікі Шацілавічаў. Першая ў Беларусі скульптура такога зместу. Ля Цэнтральнай плошчы, адчынена 16 верасня 2006 г. пры святкаванні 45-годдзя ператварэння г. п. Шацілкі ў горад. Раман Шаціла паказаны ў парадным шляхецкім адзенні 1-ай пал. XVI ст., у руцэ трымае дакумент на валоданне маёнткам Шацілінскі Востраў, на грудзях — медальён з выявай сонца (з сучаснага герба Светлагорска, што сімвалізуе сувязь часоў). У 2008 г. да пастамента прымацавана шыльда, стылізаваная ў форме старадаўняга дакумента, на ёй рэльефны малюнак конніка, які трымае шчыт з выявай сонца, і надпіс: «Раман Шаціла. 1560». Скульптар — Э. Астаф’еў (г. Мінск).
• Манумент «Маўклівы звон» на брацкай магіле савецкіх воінаў, якія загінулі пры вызваленні Шацілак у Вялікай Айчыннай вайне 1941—1945 гг. (на Старой плошчы, ля наберажнай).
• Алея герояў — скульптурныя бюсты Герояў Савецкага Саюза, якія ўдзельнічалі ў вызваленні тэрыторыі раёна ў Вялікай Айчыннай вайне, насупраць гарадскога цэнтра культуры.
• Помнік землякам, якія загінулі ў розных войнах, на набярэжнай.
• Брацкая магіла (1943—1944), вул. Мірашнічэнкі —  Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 313Д000741шыфр 313Д000741
• Роспіс «Зямля Светлагорская» ў гарадскім цэнтры культуры (1970 — 1980-я гады), вул. імя 50-годдзя Кастрычніка —  Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 312Ж000742шыфр 312Ж000742
• Брацкая магіла (1943), на Прывакзальнай плошчы —  Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 313Д000743шыфр 313Д000743
• Брацкая магіла (1943), вул. Савецкая, у скверы —  Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 313Д000744шыфр 313Д000744
• Брацкая магіла (1943), вул. Савецкая, на Шацілкаўскіх могілках —  Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 313Д000745шыфр 313Д000745

• Тэрыторыя былога баярскага (шляхецкага) двара «Шацілінскі востраў» (XIII — канец XVIII стагоддзя), на ўсходняй ускраіне горада —  Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр шыфр

• Камень з крыжам, XVII ст. Гісторыка-краязнаўчы музей.
• Манумент «Маўклівы звон».
• Помнік зямлякам, якія загінулі ў розных войнах.

Вядомыя асобы

Асноўныя артыкулы: Вядомыя асобы Светлагорска і Ганаровыя грамадзяне Светлагорска Героі Сацыялістычнай Працы

• Зінаіда Пятроўна Кіжнерава
• Іван Фёдаравіч Хмарун (1916—1998)

Лаўрэат Нобелеўскай прэміі

• Аляксандр Віктаравіч Бяляцкі — беларускі праваабаронца, лаўрэат Нобелеўскай прэміі міру 2022 г.; закончыў сярэднюю школу № 5 г. Светлагорска (1979).

Навукоўцы

• Валянцін Фёдаравіч Голубеў — доктар гістарычных навук, прафесар, загадчык цэнтра гісторыі Беларусі IX — XVIII стагоддзяў і спецыяльных гістарычных навук Інстытута гісторыі Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі; да 1976 г. працаваў плітачнікам-абліцоўшчыкам у будаўнічым трэсце Светлагорска.
• Пётр Ціханавіч Петрыкаў (1927—2007) — гісторык, з 1977 — член-карэспандэнт Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі; у 1956 — 1958 — настаўнік, намеснік дырэктара сярэдняй школы Шацілак.

У адукацыі, культуры і мастацтве

• Вадзім Іванавіч Болбас — літаратар, сябра Саюзу беларускіх пісьменнікаў.
• Аляксандра Мікалаеўна Борціч — выканаўца роляў у мастацкіх фільмах («Вікінг»), Масква[27].
• Аляксандр Дзмітрыевіч Гронскі — гісторык, кандыдат гістарычных навук (Мінск).
• Уладзімір Леанідавіч Зінкевіч — мастак, прафесар, член Беларускага саюза мастакоў.
• Андрэй Міхайлавіч Мельнікаў — выканаўца аўтарскай песні (гітара), літаратар; раней працаваў у Светлагорску (прадпрыемства «Цэнтрэнергамантаж»).
• Віктар Анатольевіч Раманцоў — публіцыст, краязнаўца (Светлагорск).
• Алег Валер’евіч Ціханаў(руск.) бел. — музычны прадзюсар (Мінск).

• Міхаіл Рыгоравіч Шыкаў — дызайнер, аўтар навучальных дапаможнікаў па дызайне (Мінск).

• В. І. Болбас.
• А. М. Мельнікаў.
• А. В. Ціханаў.
• М. Р. Шыкаў.

Спартсмены

Сярод ураджэнцаў Светлагорска, выхаванцаў спартыўных школ горада, шмат спартсменаў, якія дасягнулі высокіх вынікаў. Ніжэй падаюцца звесткі пра чэмпіёнаў і ўладальнікаў кубкаў у дарослых спаборніцтвах, шырэйшых за тэрыторыю Беларусі, а таксама пра спартсменаў, аб якіх ёсць асобныя старонкі ў «Вікіпедыі».

Веславанне на байдарках і каноэ

• Дзмітрый Анатольевіч Банькоўскі — 2-разовы чэмпіён свету па веславанню на байдарках і каноэ (1990, 1991 гг., байдарка-чацвёрка, 10 км), майстар спорту СССР міжнароднага класу.
• Дзмітрый Уладзіміравіч Жукоўскі — 2-разовы ўладальнік Кубка свету па веславанню на байдарках і каноэ 1997 г. (каноэ-чацвёрка 200, 500 м), майстар спорту СССР міжнароднага класу.
• Надзея Пятроўна Кірычэнка(руск.) бел. — 2-разовая сярэбраная прызёрка чэмпіянатаў свету па веславанні на байдарках і каноэ (1975, 1979 — байдарка-чацвёрка 500 м), 4-разовая чэмпіёнка СССР (1975 — байдарка-адзіночка ў эстафеце 4 × 500 м, 1975, 1978, 1979 — байдарка-чацвёрка 500 м), майстар спорту СССР міжнароднага класу (г. Растоў-на-Доне, Расія).
• Уладзімір Уладзіміравіч Мерынаў(руск.) бел. — 3-разовы чэмпіён свету па веславанні на байдарках і каноэ (1989 г. — 500, 1000 м, 1997 г. — 200 м), майстар спорту СССР міжнароднага класу.
• Ігар Міхайлавіч Хулуп — чэмпіён СССР па веславанні на байдарках і каноэ 1989 г., майстар спорту СССР міжнароднага класу (Светлагорск).

Радыёспорт

• Алег Леанідавіч Астроўскі — шматразовы чэмпіён свету па радыёспорце, заслужаны майстар спорту Рэспублікі Беларусь (Светлагорск).
• 01 Ганна Сяргееўна Шавяленка — 2-разовая абсалютная чэмпіёнка свету па хуткаснай радыётэлеграфіі (2009, 2011), майстар спорту міжнароднага класу Рэспублікі Беларусь (Светлагорск).

Іншыя віды спорта

• 01 Генадзь Пятровіч Блізнюк — 4-разовы чэмпіён (2003, 2006—2008) і двойчы ўладальнік Кубка (2002, 2006) Беларусі па футболе, майстар спорту міжнароднага класу Рэспублікі Беларусь.
• Бэнджамін-Павел Дуду — беларуска-расійскі баскетбаліст.
• Валянціна Браніславаўна Ліпская — чэмпіёнка СССР па мотацыклетным спорце 1956 г. (іпадром), майстар спорту СССР, заслужаны трэнер РСФСР; ураджэнка хутара Куннае (цяпер не існуе) Светлагорскага раёна[28].

Іншыя вядомыя асобы

• Ігар Іванавіч Гермянчук (1961—2002) — журналіст, дэпутат Вярхоўнага Савета БССР 12 склікання; закончыў светлагорскую школу-інтэрнат.
• Сцяпан Мікалаевіч Сухарэнка — Надзвычайны і паўнамоцны пасол Рэспублікі Беларусь у Рэспубліцы Арменія (з 2008), генерал-маёр; закончыў тэхнічнае вучылішча № 50 г. Светлагорска.

Партнёрскія гарады і акруга

• г. Абзор (абшчына Несебыр, Бургаская вобласць, Балгарыя).
• г. Бельск-Падляскі (Бельскі павят, Падляскае ваяводства, Польшча).
• г. Іванцееўка (Маскоўская вобласць, Расія).
• г. Камунар (Гатчынскі раён, Ленінградская вобласць, Расія).
• г. Кінгісепп (Кінгісеппскі раён, Ленінградская вобласць, Расія).
• г. Келерашы (Келерашскі раён, Малдова).
• г. Келерашы (жудзец Келерашы, Румынія).
• г. Хельмштэдт (раён Хельмштэдт, зямля Ніжняя Саксонія, Германія).
• г. Чарнушка (Чарнушынскі раён, Пермскі край, Расія).
• акруга Мэндзіп (графства Сомерсет, рэгіён Паўднёва-Заходняя Англія, Англія, Вялікабрытанія).

Гл. таксама

• Гарады Гомельскай вобласці
• Гарады Беларусі
• Спіс вуліц Светлагорска

Зноскі

1. ↑ Численность населения на 1 января 2022 г. и среднегодовая численность населения за 2021 год по Республике Беларусь в разрезе областей, районов, городов, поселков городского типа — Национальный статистический комитет Республики Беларусь, 2022.
2. ↑ Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь: Гомельская вобласць: нарматыўны даведнік / Н. А. Багамольнікава і інш.; пад рэд. В. П. Лемцюговай. — Мн.: Тэхналогія, 2006. — 382 с. ISBN 985-458-131-4 (DJVU).
3. ↑ РАССАДИН С. Е. О некоторых находках 2008 г. на Шатилинском Острове // Исследования по истории Восточной Европы: научный сборник. Вып. 1. Мн., 2008, с. 234—236. (руск.)
4. ↑ МАСЛЮКОЎ Т. В. З гісторыі Шацілавічаў // Гомельшчына: старонкі мінулага. II выпуск. Гомель, 1996, с. 22 — 26.
5. ↑ бел.: шаць — добрае, прыгожае месца, у слоўніку рус. мовы Ул. Даля — «гара сярэдняй велічыні».
6. ↑ Diecezja Wilenska, 1744 // Suwalskie Towarzystwo Genealogiczne im. prof. J. Wisniewskiego. (польск.)
7. ↑ КАМІНСКІ М. І., ПЯТРОСАВА А. Ю. Светлагорск // Збор помнікаў гісторыі і культуры Беларусі. Гомельская вобласць. Мн., 1985, с. 334.
8. ↑ Указ Прэзідыума Вярхоўнага Савета БССР ад 30 снежня 1956 г. «Аб пераўтварэнні вёскі Шацілкі Парыцкага раёна Гомельскай вобласці ў гарадскі пасёлак».
9. ↑ Цяперашняя назва — ад «святло» і «горад».
10. ↑ Указ Прэзідыума Вярхоўнага Савета БССР ад 29 ліпеня 1961 г. «Аб пераўтварэнні гарадскога пасёлка Шацілкі ў горад раённага падпарадкавання і перайменаванні Парыцкага раёна Гомельскай вобласці».
11. ↑ ХОМІЧ А. М., РАБЯНОК П. П. Светлагорск у рыштаваннях // Памяць: Светлагорск. Светлагорскі раён. У 2 кн. Кн. 2. Мн., 2003, с. 541 — 555. ISBN 985-01-0255-1.
12. ↑ Численность наличного населения городов и других поселений, районов, районных центров и крупных сельских населённых мест на 15 января 1959 года по республикам, краям и областям. Белорусская ССР. (руск.)
13. ↑ Светлогорск // Краткая географическая энциклопедия. Т. 3. М., 1962. (руск.)
14. 1 2 3 Светлагорск // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 14. Мн., 2002, с. 253. ISBN 985-11-0238-5.
15. ↑ Светлогорск // Большая Советская энциклопедия. (руск.)
16. ↑ Светлогорск // Советский энциклопедический словарь. Мн., 1985, с. 1173. (руск.)
17. ↑ Светлогорск // Большой энциклопедический словарь. (руск.)
18. ↑ Светлагорск // Памяць: Светлагорск і Светлагорскі раён. У 2 кн. Кн. 1. Мн., 2000, с. 19.
19. ↑ Светлагорск // Энцыклапедыя гісторыі Беларусі: У 6 т. Т. 6. Кн. 1. Мн., 2001, с. 257.
20. ↑ Колькасць насельніцтва на 1 студзеня 2015 г. і сярэднегадавая колькасць насельніцтва за 2014 год па Рэспубліцы Беларусь у разрэзе абласцей, раёнаў, гарадоў і пасёлкаў гарадскога тыпу(руск.) . Нацыянальны статыстычны камітэт Рэспублікі Беларусь (31 сакавіка 2015). Праверана 3 красавіка 2017.
21. ↑ Колькасць насельніцтва на 1 студзеня 2016 г. і сярэднегадавая колькасць насельніцтва за 2015 год па Рэспубліцы Беларусь у разрэзе абласцей, раёнаў, гарадоў і пасёлкаў гарадскога тыпу(руск.) . Нацыянальны статыстычны камітэт Рэспублікі Беларусь (30 сакавіка 2016). Праверана 3 красавіка 2017.
22. ↑ Колькасць насельніцтва на 1 студзеня 2017 г. і сярэднегадавая колькасць насельніцтва за 2016 год па Рэспубліцы Беларусь у разрэзе абласцей, раёнаў, гарадоў і пасёлкаў гарадскога тыпу(руск.) . Нацыянальны статыстычны камітэт Рэспублікі Беларусь (29 сакавіка 2017). Праверана 3 красавіка 2017.
23. ↑ http://www.belstat.gov.by/upload/iblock/a54/a54051206faadf3ed111c9fb79e4d8eb.pdf
24. ↑ http://www.belstat.gov.by/upload/iblock/5e8/5e847c9ec699ed5ae7a852198e283b58.pdf
25. ↑ Гомельская область. Общегеографический атлас. Мн., 2005, с. 1. ISBN 985-6625-22-Х. (руск.)
26. ↑ У Беларусі для абанентаў ByFly сайт даступны па гасцявым падключэнні.
27. ↑ Ураджэнка Светлагорска здымецца ў некалькіх мастацкіх фільмах // Гомель гражданский. 2014.01.22
28. ↑ ЛИПСКИЙ, В. Моя родня — моё богатство (руск.)  // Уладзімір Ліпскі

Літаратура

• МАЛІШЭУСКІ, У. А. Нашы гарады / У. А. Малішэўскі, П. М. Пабока. — Мн., 1991. ISBN 5-341-00240-7.
• Памяць: Светлагорск. Светлагорскі раён. У 2 кн. Кн. 1. — Мн., 2000. ISBN 985-01-0254-3.
• Памяць: Светлагорск. Светлагорскі раён. У 2 кн. Кн. 2. — Мн., 2003. ISBN 985-01-0255-1.
• РАССАДЗІН, С. Я.. Гербы і сцягі гарадоў і раёнаў Беларусі / С. Я. Рассадзін, А. М. Міхальчанка. — Мн., 2005. ISBN 985-01-0530-5.
• Светлагорск // Энцыклапедыя гісторыі Беларусі: У 6 т. Т. 6. Кн. 1. — Мн., 2001, с. 257. ISBN 985-11-0214-8.
• СЦЕПУК У. Светлагорск / У. Сцепук, Я. Савасценка. — Мн., 1966.
• Светлагорск // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш.. — Мн.: БелЭн, 2002. — Т. 14: Рэле — Слаявіна. — С. 253. — 512 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0238-5 (т. 14), ISBN 985-11-0035-8.

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Светлагорск
• Геаграфічныя звесткі па тэме Светлагорск на OpenStreetMap
• ГОРБАЧЁВ, Н. Новая явь светлого города // Нефтяник Полесья. 1998. № 2. (руск.)
• Светлагорск (Шацілкі). Суполка зямлякоў // Facebook. (бел.)  (англ.)  (руск.)